Witamina K jest jednym z niezbędnych składników odżywczych dla organizmu ludzkiego. Zarówno jej niedobór, jak i nadmiar może prowadzić do poważnych kłopotów zdrowotnych. Ludzki organizm, aby prawidłowo funkcjonował, musi mieć odpowiednią ilość minerałów i witamin, a to dlatego, że związki te odpowiadają za wiele procesów zachodzących w ciele.
Czym jest witamina K?
Witamina K to grupa związków chemicznych, która niesie wiele korzyści dla naszego organizmu. W naturze występują dwie postacie witaminy K:
- witamina K1, inaczej filochinon, fitomenadion lub fitnation. Ten związek występuje w naturze w postaci żółtej cieczy, syntezowanej przez rośliny. Fitomenadion dostarczamy do organizmu w momencie sięgania po produkty pochodzenia roślinnego
- witamina K2, czyli inaczej menachinon produkowana jest przez drobnoustroje. U człowieka produkują ją drobnoustroje bytujące w układzie pokarmowym, dlatego niezmiernie ważne jest dbanie o utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej jelit. Synteza witamina K2 przez drobnoustroje jelita czczego i krętego pokrywa znaczną część zapotrzebowania na tę witaminę.
Witamina K1 i K2 rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego podczas spożywania sałatek w celu uzupełnienia tej witaminy należy pamiętać o dodaniu choć niewielkiej ilości oleju lub oliwy.
Pochodne witaminy K
Obecnie są dostępne również syntetyczne pochodne witaminy K. Jednym z najbardziej znanych związków wytwarzanych w laboratoriach jest menadion, czyli witamina K3, który rozpuszcza się w wodzie i cieszy się większą przyswajalnością niż witaminy K1 i K2.
Za co odpowiada witamina K?
Witamina K jest niezbędna podczas procesu syntezy osoczowych czynników krzepnięcia krwi i białka, który zachodzi w wątrobie. W przypadku zaburzenia tego procesu pojawia się problem z krzepnięciem. Witamina K wspiera również układ sercowo-naczyniowy. Uważa się, że witamina ta działa przeciwkrwotocznie. Przyczynia się do wzmocnienia ścian naczyń krwionośnych, dzięki czemu zmniejsza ryzyko pękania i zwapnienia naczyń. Jest również skuteczna podczas nadmiernego krwawienia podczas miesiączki. Jedną z ról, jaką pełni witamina K, jest utrzymywanie odpowiedniej gospodarki wapniowej. Jest pomocna w procesie wychwytywania wapnia przez układ szkieletowy. Dodatkowo posiada również właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Niedobór witaminy K
Witamina K odpowiada za bardzo ważne procesy w naszym organizmie. Dlatego też niedobór może prowadzić do powstawania problemów zdrowotnych. U dorosłych jednak sytuacja niedoboru jest rzadko spotykana, to dlatego, że większą część zapotrzebowania pokrywa synteza witaminy K przez florę bakteryjną. Istnieją jednak sytuacje, w których może dojść do niedoboru witaminy K, a należą do nich:
- schorzenia jelit i wątroby
- długotrwała antybiotykoterapia
- przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych, przeciwdrgawkowych i pochodnych kwasu salicylowego
- zespół złego wchłaniania
- celiakia, cholestaza, mukowiscydoza i przewlekłe zapalenie trzustki
- źle zbilansowana dieta
Objawy niedoboru
Typowymi objawami niedoboru witaminy K są:
- obfite miesiączki
- krwawienia z błon śluzowych
- krwotoki z nosa
- krwotoki z układu pokarmowego
- krwiomocz
- powstawanie siniaków bez adekwatnego uderzenia
- długi krwotok po urazie
- częste biegunki
- podatność na infekcje bakteryjne
Skutki długotrwałego niedoboru witaminy K
Długotrwały niedobór witaminy K może prowadzić do powstawania problemów zdrowotnych takich jak:
- osteoporoza
- niedokrwistość
- uszkodzenia wątroby
- żółtaczka
- problemy z naczyniami krwionośnymi
- brak krzepliwości
Niedobór witaminy K u dzieci
Niedobór witaminy K jest częściej obserwowany u niemowląt i małych dzieci. Jest to spowodowane brakiem odpowiedniej flory bakteryjnej tuż po porodzie. Niedobór może prowadzić do powstawania krwotoków w narządach wewnętrznych. Dlatego też w Polsce stosuje się profilaktycznie podawanie witaminy K domięśniowo w ciągu 6 godzin od przyjścia na świat dziecka. U niemowląt karmionych piersią zaleca się również suplementację witaminy K. Dziś mamy szereg preparatów dostępnych w aptece w wygodnych formach podania dla maluszka. Są to między innymi krople i witaminy w kapsułkach twist-off.
Nadmiar witaminy K
Zarówno niedobór, jak i nadmiar może skutkować problemami zdrowotnymi. Nadmiar witaminy K jest również rzadko spotykany, jest on spowodowany nadmiernym spożyciem zielonych warzyw lub nadmierną suplementacją witaminy K.
Objawy nadmiaru witaminy K
- nadmierna potliwość
- uczucie gorąca
- bóle serca
- zaburzenia wątroby
- u niemowląt anemia hemolityczna, hiperbilirubinemia, żółtaczka
Naturalne źródła witaminy K
Witaminę K można dostarczać z wieloma produktami spożywanymi codziennie. Głównym źródłem są zielone warzywa: brokuły, jarmuż, szpinak, brukselka, szparagi, kapusta włoska, natka pietruszki, awokado, szczaw, cukinia, bób i zielony groszek. To właśnie w nich znajduje się najwięcej witaminy K.
Czy warto łączyć witaminę D z witaminą K
Obecnie dostępnych jest wiele preparatów łączonych. Szczególnie popularne ostatnimi czasy są preparaty dla niemowląt zawierające obydwie te witaminy. Jednak nie ma badań potwierdzających ani wykluczających pozytywny wpływ jednej witaminy na drugą.
Wszystkie witaminy i minerały są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jednak zawsze należy pamiętać o dobrze zbilansowanej diecie, która zapewni organizmowi wszystkie składniki odżywcze. Źródła naturalne są najbezpieczniejszą formą dostarczania organizmowi składników odżywczych.
komentarze (0)