Szumy uszne - przyczyny, objawy i leczenie

Szumy uszne to dolegliwość potrafiąca wyprowadzić z równowagi nawet najbardziej spokojną osobę. Szum odczuwany w uszach sam w sobie nie jest groźny, jednak może świadczyć o wielu schorzeniach. Dlatego nie należy bagatelizować tego problemu, tylko jak najszybciej znaleźć przyczynę. 

Czym są szumy uszne?

Szumy uszne to dźwięk odbierany w jednym lub obydwu uszach. Szumy pojawiają się bez udziału zewnętrznego bodźca. Objawy te mogą utrzymywać się od kilku dni nawet do roku. Ze względu na czas trwania tej dolegliwości wyróżniamy:

• szumy uszne ostre - do 3 miesięcy
• szumy uszne podostre - od 4 do 12 miesięcy
• szumy uszne przewlekle - utrzymujące się dłużej niż 12 miesięcy

Dodatkowo szumy uszne możemy podzielić na:

• subiektywne - inaczej podmiotowe lub prawdziwe - to takie, które słyszy tylko chory 
• obiektywne to takie, które słyszy chory oraz osoba badająca 

Przyczyny występowania szumów usznych

Przyczyn występowania szumów usznych może być wiele. Za takie objawy mogą odpowiadać czynniki środowiskowe oraz mogą być objawem rozwoju wielu chorób. Pojawienie się szumów może być wynikiem przebywania w hałasie. Dodatkowo takie objawy mogą powstawać na skutek stresu lub po przyjmowaniu niektórych leków. 

Leki, które mogą wywoływać szumy uszne:

• salicylany
• antybiotyki aminoglikozydowe
• chinina
• środki przeciwnowotworowe na bazie platyny

Do przyczyn pojawienia się szumów usznych zaliczamy również urazy głowy i szyi (np. urazy wewnątrzczaszkowe), problemy z naczyniami, zwyrodnienie kręgosłupa w odcinku szyjnym. Szum uszny często jest wynikiem zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego. Dodatkowo szumy uszne mogą pojawić się po operacji ucha środkowego. Zalegająca wydzielina w uchu również może powodować odbieranie właśnie takich dokuczliwych dźwięków. Niekiedy szum pojawia się po przebiegu ostrej infekcji ucha środkowego lub w wyniku otosklerozy lub urazu ciśnieniowego. Taka dolegliwość może być również wynikiem nadciśnienia tętniczego lub pojawiać się w przebiegu stwardnienia rozsianego lub porażenia nerwów umiejscowionych blisko ucha.

Podsumowując, szumy uszne mogą być wywołane:

Objawy szumów usznych

Jak sama nazwa mówi szumy uszne to dźwięki przypominające szum, ale pojawiają się one bez uczestnictwa czynników zewnętrznych. Najprościej mówiąc, słyszymy szum w uchu, choć nie ma zewnętrznego źródła tego szumu.. Dźwięk szumów usznych jest określany przez pacjentów jako tykanie, świst, gwizd, szum lub pisk. Dolegliwość ta powoduje dekoncentrację oraz rozdrażnienie. Przewlekłe szumy prowadzą do bezsenności i zaburzeń rozumienia mowy innych. Dlatego ważne jest znalezienie przyczyny tej dolegliwości, bo znacząco obniża ona komfort życia.

Diagnoza szumów usznych

Diagnostyka szumów usznych jest dość trudna, szczególnie jeśli mamy do czyniania z subiektywnym szumem. W pierwszej kolejności lekarz skupia się na dokładnym wywiadzie i przeprowadza badanie otolaryngologiczne, następnie wykonuje diagnostykę audiologiczną, na którą składają się następujące badania:

• audiometria tonalna progowa i nadprogowa
• audiometria słowna i impedancyjna
• słuchowe potencjały z pnia mózgu
• badanie nystagmograficzne
• subiektywna ocena głośności i natężenia
• próg zagłuszenia

Lekarz może dodatkowo zlecić badanie krwi obejmujące morfologię z rozmazem, poziom trójglicerydów oraz cholesterol. W przypadku podejrzenia neurologicznych zaburzeń zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego. Można również dodatkowo zlecić badania oceniające stan naczyń krwionośnych ( USG Doppler lub angiografię)

Leczenie szumów usznych

Leczenie jest zależne od przyczyn występowania problemu. Przy szumach wywołanych przez stres zaleca się przyjmowanie leków wyciszających. Przy szumach związanych z nadciśnieniem przyjmowanie leków regulujących ciśnienie tętnicze. Szumy wywołane zwyrodnieniem zaleca się leczyć za pomocą fizjoterapii. Niektóre przypadki są leczone za pomocą terapii dźwiękowej i relaksacyjnej, ale nie jest to jedyna metoda. Jedną ze skutecznych technik leczenia jest habituacja, metoda polegająca na zlikwidowaniu słyszalności dźwięków takich jak szumy uszne, jeżdżące samochody za oknem itd. Metoda ta jest kosztowna i długotrwała, jednak 80% przypadków dzięki niej lepiej funkcjonuje w życiu codziennym. Innym sposobem leczenia tego schorzenia są generatory szumu szerokopasmowego. Urządzenie to wytwarza tak zwany szum biały, który nie jest słyszalny przez inne osoby i uczy podkorowe ośrodki słuchu odbierania szumów w prawidłowy sposób. U osób z niedosłuchem i słyszalnością szumów stosuje się aparaty słuchowe, które również łagodzą takie dolegliwości.  

Jak zapobiec pojawianiu się szumów usznych?

Wbrew pozorom możemy wiele zrobić, aby zapobiec pojawianiu się szumów usznych. Przede wszystkim musimy stosować się do kilku zaleceń:

• unikaj używania stoperów - to one często wywołują szumy uszne
• staraj się nie myśleć o problemach przed snem
• jeśli zdarza Ci się mieć szumy uszne, postaraj się nie zasypiać w całkowitej ciszy
• jeśli szumy uszne są spowodowane przyjmowaniem leków, skonsultuj się z lekarzem w celu zastąpienia medykamentów takimi, które nie powodują takich skutków ubocznych
• w przypadku pojawienia się szumów, zmierz ciśnienie. Często nadciśnienie jest przyczyną występowania takich objawów. 
• unikaj przebywania w hałasie
• kontroluj swój stan zdrowia w sposób regularny. 

Szum uszny a Covid-19

Nie istnieją nadal badania dotyczące powikłań po przejściu Covid-19, jednak lekarze zaobserwowali, że przebycie tego wirusa może nasilić objawy szumu usznego. Powikłaniem po zachorowaniu często jest infekcja ucha środkowego, która właśnie może wpłynąć na rozwój choroby. 

Szumy uszne to dolegliwość, która wpływa znacząco na stan psychiczny, dlatego nie można lekceważyć tego problemu. Jeśli słyszysz szumy, udaj się do lekarza i znajdź przyczynę. Wdrożone odpowiednie leczenie pomoże w normalnym funkcjonowaniu. Warto pamiętać, że szumy uszne mogą również sugerować obecność wielu chorób neurologicznych i psychicznych.