Zaburzenia krzepliwości krwi - rodzaje, przyczyny i leczenie

Zaburzenia krzepliwości krwi to dolegliwość, która objawia się przedłużonym krwawieniem. U osoby zdrowej podczas przerwania ciągłości skóry zostaje uruchomiony szereg procesów, które mają za zadanie zatrzymać krwawienie. U osób z zaburzoną krzepliwością dochodzi do przewlekłego krwawienia, trudnego do opanowania podczas różnych sytuacji, takich jak zranienie, miesiączkowanie, czy też codzienne mycie zębów i krwotok z dziąseł. 

Czym są zaburzenia krzepliwości krwi?

Zaburzenia krzepliwości krwi to przedłużające się krwawienie, które jest spowodowane nieprawidłowościami podczas procesu krzepnięcia. Zaburzenia krzepliwości dzielimy na dwa rodzaje: skazy krwotoczne oraz skazy zakrzepowo-zatorowe. 

Rodzaje skaz krwotocznych

Istnieje podział na 3 skazy krwotoczne: płytkowe, osoczowe i naczyniowe. Każda z wymienionych skaz może być nabyta lub wrodzona. W diagnostyce skaz krwotocznych wciąż ogromne znaczenie ma wnikliwy wywiad lekarza. Po informacjach zebranych od pacjenta jest w stanie stwierdzić, z którą skazą mamy do czynienia. Dodatkowo wykonuje się badania, które potwierdzają diagnozę.

Skaza krwotoczna osoczowa

Skazy krwotoczne osoczowe są wynikiem niedoborów czynników osoczowych. Taki stan rzeczy może wydarzyć się podczas przyjmowania niektórych leków lub niedoboru witaminy K. Do przyczyn skaz osoczowych zaliczamy chorobę von Willebranda. Polega ona na niedoborze osoczowych czynników krzepnięcia, taki stan może być wrodzony lub nabyty. Glikoproteina osoczowa, czyli czynnik von Willebranda, jest u pacjentów dotkniętych tym schorzeniem poniżej normy. Skaza polegająca na tym niedoborze jest diagnozowana dosyć rzadko. Objawy mogą być skąpe i pojawiać się w postaci rzadkich krwotoków z nosa lub przedłużających się miesiączek, jak również również mogą wystąpić obfite krwawienia po porodach oraz operacjach. W przypadku podejrzenia tego rodzaju skazy krwotocznej wykonuje się dokładną ocenę krzepnięcia oraz sprawdza się dokładnie poziom czynnika von Willebranda. W przypadku występowania tego schorzenia podaje się pacjentom desmopresynę, która stymuluje uwalnianie czynnika do krążenia.

Skaza krwotoczna naczyniowa 

Skazy naczyniowe powstają na skutek uszkodzenia lub osłabienia ściany naczyniowej. Najczęściej występującą skazą krwotoczną naczyniową jest naczyniakowatość krwotoczna. Leczenie jej polega na przyżeganiu zmian naczyniowych za pomocą lasera. Nabyte skazy naczyniowe są najczęściej spowodowane niedoborem witaminy C lub przewlekłym przyjmowaniem glikokortykosteroidów oraz stosowaniem niektórych innych leków, np. metotreksatu, morfiny, naproksenu, penicyliny.

Skaza krwotoczna płytkowa

Ten rodzaj skazy krwotocznej polega na zaburzeniu czynności lub niedoborze  hemostatycznych płytek krwi. Taki rodzaj skazy może nastąpić po przyjmowaniu niektórych leków ( kwasu acetylosalicylowego, ibuprofenu) lub po przetoczeniu krwi. Zaburzenia tworzenia się płytek krwi mogą być spowodowane niedoborem witaminy B12, brakiem kwasu foliowego lub być wynikiem białaczki. 

Skazy krwotoczne wrodzone i nabyte - przyczyny

Przyczyn skaz krwotocznych jest wiele, schorzenie to może być wynikiem choroby lub zespołu chorób albo być spowodowane niedoborami witamin, przetaczaniem krwi lub powstawać po przyjmowaniu leków. 

Skaza zakrzepowo - zatorowa

Jest to rodzaj zaburzenia krzepliwości krwi, który polega na trombofilii, czyli nadkrzepliwości. Schorzenie to polega na skłonności do powstawania skrzepów w naczyniach krwionośnych. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele. 

Do przyczyn skazy zakrzepowo-zatorowej zaliczamy:

• choroby układu krwionośnego
• choroby nowotworowe
• choroby serca
• choroby trzustki
• zapalenia wątroby
• zapalenia żył
• udar niedokrwienny

Objawy zaburzenia krzepliwości krwi

Jednym z głównych objawów zaburzeń krzepliwości jest nadmierne krwawienie, nieadekwatne do rozmiaru urazu, np. gdy po delikatnym skaleczeniu nie możemy poradzić sobie z zatamowaniem krwi. Dodatkowo u osób ze skazą krwotoczną można zauważyć problem w tworzeniu się skrzepów, tendencję do wybroczyn i siniaków oraz powiększoną śledzionę. 

Diagnoza zaburzeń krzepliwości krwi

Podczas diagnozy pacjent z podejrzeniem zaburzenia krzepliwości powinien wykonać następujące badania 

• badanie określające liczbę płytek krwi
• krzepliwość APTT oraz TT i PT
• stężenie fibrynogenu

W przypadku odchyleń w badaniu, pacjent powinien być skierowany do hematologa.

Leczenie zaburzeń krzepliwości

Leczenie zaburzeń krzepliwości jest zależne od rodzaju skazy krwotocznej. W przypadku skaz płytkowych, osoczowych, czy naczyniowych należy zatamować krwawienie u chorego i przewieźć go do szpitala, aby otrzymał świeżą krew lub preparaty krwiopodobne. W przypadku występowania skazy zakrzepowo-zatorowej należy podać pacjentowi leki przeciwzakrzepowe, które ograniczają powstawanie skrzepów. 

Do jakiego lekarza udać się podczas zaburzeń krzepliwości?

Podczas podejrzenia problemów z krzepliwością krwi powinniśmy udać się do hematologa. To właśnie lekarz o takiej specjalizacji zajmuje się diagnozowaniem i dobieraniem odpowiedniego leczenia. Najczęściej pacjent trafia do hematologa po otrzymaniu skierowania od lekarza pierwszego kontaktu, który zauważa pierwsze symptomy choroby. 

Profilaktyka niedoboru witaminy K u dzieci nowonarodzonych

Ze względu na ryzyko występowania zaburzeń krzepliwości u dzieci nowonarodzonych w Polsce stosuje się profilaktycznie podawanie witaminy K, która chroni przed tymi zaburzeniami. 

Antykoncepcja i krzepliwość krwi

Doustna antykoncepcja wpływa na zwiększoną krzepliwość krwi, dlatego podczas przyjmowania hormonów powinniśmy regularnie wykonywać badania krzepliwości krwi, aby uniknąć powstawania choroby zakrzepowo-zatorowej. 

Zaburzenia krzepliwości są schorzeniem, które jest w pewnym sensie zagrożeniem zdrowia i życia człowieka. Dlatego warto badać się regularnie, bo świadomość o naszym stanie zdrowia daje nam większe szanse na szybką reakcję.