Nazwa choroby Parkinsona pochodzi od nazwiska londyńskiego lekarza, który po raz pierwszy rozpoznał i opisał tę chorobę. Parkinson jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego, która objawia się między innymi sztywnością mięśni, spowolnionymi ruchami oraz drżeniem kończyn. Na świecie choruje na to schorzenie około 6 milionów ludzi. Parkinson dotyka w większości mężczyzn, jednak istnieją przypadki zachorowania przez kobiety. Parkinson atakuje ludzi przeważnie około 58 roku życia. Szacuje się, że w Polsce jest około 70 tysięcy pacjentów borykających się z tą chorobą. Z roku na rok liczba ta zwiększa się o około 7 tysięcy nowych przypadków. Oznacza to, że chorych wciąż przybywa.
Czym jest choroba Parkinsona?
Chorobę Parkinsona inaczej nazywa się drżączką poraźną. Podczas jej występowania dochodzi do obumierania komórek mózgowych produkujących jeden z neuroprzekaźników - dopaminę. Do takiego stanu dochodzi na skutek określonej mutacji genów. Jednak nie jest to jedyny czynnik wywołujący tą chorobę.
Przyczyny choroby Parkinsona
Na skutek choroby dochodzi do obumierania komórek, które znajdują się w istocie czarnej mózgu. U zdrowej osoby komórki te wydzielają dopaminę, która jest odpowiedzialna między innymi za transmisję sygnałów, które zachodzą między istotą czarną a ciałem prążkowanym kresomózgowia. Impulsy nerwowe są odpowiedzialne za zależną od nas pracę mięśni oraz koordynację ruchową. Możliwe jest dziedziczenie mutacji genów, które prowadzą do obumierania komórek wytwarzających dopaminę.
Objawy choroby Parkinsona
Charakterystyczne objawy pojawiają się w momencie kiedy dojdzie do obumarcia około 85% komórek wytwarzających dopaminę. Objawy, które pojawiają się na początku choroby, nie są wiązane z możliwością występowania Parkinsona. Dzieje się tak, ponieważ nie są one charakterystyczne i mogą występować podczas różnych schorzeń. Chorzy w początkowej fazie odczuwają zmęczenie oraz niezgrabność w ruchach. Objawy stopniowo ulegają nasileniu. Pacjenci często mają problem ze wstawaniem z fotela, czyli zaburzeniami koordynacji, czy też zaburzeniami równowagi podczas przemieszczania się. Parkinson objawia się głównie spowolnionymi ruchami, pochyloną do przodu postawą oraz drżeniem rąk.
Leczenie choroby Parkinsona
Leczenie Parkinsona opiera się głównie na dostarczaniu dopaminy oraz substancji, które hamują obumieranie komórek wytwarzających ten neuroprzekaźnik. Dopaminy nie podaje się dożylnie, a to dlatego, że nie przechodzi ona przez barierę krew-mózg. Zastępuje się ją substancją L-Dopa, czyli prekursorem, z którego dopamina powstaje. L-Dopa nie powoduje zatrzymania procesu obumierania komórek syntetyzujących dopaminę, a tylko stymuluje jej produkcję. Dlatego też leczenie przynosi rezultat tylko przez kilka lat. W momencie, kiedy spadnie ilość neuronów przekształcających L-Dopa w dopaminę, leczenie jest nieskuteczne. Zwiększanie dawki przyczynia się do wielu skutków ubocznych, dlatego na dłuższą metę nie jest zalecane. Możliwe jest również podawanie substancji naśladujących działanie dopaminy. Substancje te pobudzają receptory dopaminowe umiejscowione na neuronach w mózgu. Istnieje również chirurgiczne leczenie, które polega na przeszczepieniu komórek, które odpowiadają za produkcję dopaminy. Komórki są pobierane od płodu lub bezpośrednio od pacjenta. Jednak ostatnie badania dowodzą, że komórki pobrane od pacjenta szybko obumierają. Obecnie w Szwecji i Stanach Zjednoczonych wykorzystuje się przeszczep z udziałem komórek płodowych tkanki mózgowej u pacjentów z zaawansowaną chorobą. Aby przeszczep był skuteczny, wykorzystuje się komórki od 3 do 6 embrionów. Pacjenci w większości odczuwają znaczną poprawę, a niektórzy wracają do stanu sprzed zachorowania.
Diagnostyka choroby Parkinsona
Mimo charakterystycznych objawów, choroba Parkinsona nie należy do łatwych w diagnozie. Opiera się na wykluczeniu choroby Wilsona, która polega na nieprawidłowym gromadzeniu się miedzi w organizmie, a co za tym idzie występowaniu podobnych objawów, jak przy występowaniu choroby Parkinsona. Dodatkowo wykonuje się badania laboratoryjne badające poziom witaminy D i B12, hormonów tarczycy i testosteronu. Dodatkowo sprawdza się, czy pacjent nie cierpi na inne schorzenia powodujące takie objawy. Na obecną chwilę nie ma testu, który potwierdziłby w 100% zachorowanie na chorobę Parkinsona. Obecne diagnozy są stawiane na podstawie rozpoznania klinicznego oraz badań wykluczających inne choroby.
Rokowania w chorobie Parkinsona
Obecne metody leczenia choroby Parkinsona dają pozytywne wyniki. Oczywiście, jak w przypadku każdej choroby, zawsze liczy się czas. Oznacza to, że jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy, należy zawsze skonsultować je z lekarzem. Wczesne wdrożenie leczenia przyczynia się do lepszych efektów. Choroba Parkinsona nie wpływa na długość życia, jednak pogarsza jego komfort. Obecnie w Polsce leczenie opiera się na podawaniu substancji stymulujących, a w ostateczności podejmuje się decyzję o leczeniu operacyjnym.
Choroba Parkinsona jest związana z pogorszeniem jakości życia, a w zaawansowanych przypadkach ograniczenia samodzielności. Dlatego, jeśli posiadamy w swoim otoczeniu osoby, które mają charakterystyczne objawy, powinniśmy skłonić je do wizyty u lekarza.
komentarze (0)