Udar słoneczny jest stanem przegrzania organizmu wynikającym ze zbyt nasilonego nasłonecznienia. Udar cieplny to sytuacja, w której organizm ma utrudnione lub całkowicie uniemożliwione oddawanie nadmiaru ciepła.
Czym jest udar cieplny?
Udar cieplny pojawia się w momencie, kiedy nasz organizm nie jest w stanie pozbyć się nadmiaru ciepła. Udar słoneczny jest dolegliwością, która głównie dotyka nas latem. Słoneczne dni zachęcają nas do spędzania czasu na wolnym powietrzu. Stąd też właśnie biorą się w większości problemy z przegrzaniem organizmu. Udar słoneczny częściej dotyka dzieci, a to dlatego, że ich system termoregulacji nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Gdy temperatura ciała wzrasta powyżej 41 st. C dochodzi do uszkodzeń komórek i tkanek. W pierwszej kolejności pojawiają się objawy ze strony układu nerwowego. Na skutek wysokiej temperatury ciała dochodzi do denaturacji białek i uszkodzenia fosfolipidów błon komórkowych. Dzieci to nie jedyna grupa narażona na występowanie udaru cieplnego. Szczególnie ostrożni powinni być również pacjenci z problemami układu krążenia lub osoby zażywające preparaty antyhistaminowe, neuroleptyki i osoby w wieku starszym. Wyróżniamy również udar powstały na skutek ciężkiej pracy fizycznej w wysokiej temperaturze i ten rodzaj udaru głównie występuje u młodych ludzi.
Przyczyny występowania udaru cieplnego
Na udar cieplny może wpływać kilka czynników. Każdy człowiek posiada inną termoregulację dlatego też nie istnieją sztywne normy, ile czasu trzeba przebywać na słońcu, aby doprowadzić do przegrzania organizmu. Na występowanie udaru ma wpływ:
- gorący klimat
- duże nasłonecznienie
- brak nakrycia głowy
- praca fizyczna w słoneczne dni
- długotrwałe opalanie
- brak nawodnienia
Jakie są objawy udaru cieplnego?
Udar cieplny wiąże się z charakterystycznymi objawami. W pierwszej fazie skóra twarzy jest znacznie zaczerwieniona, w drugiej zaś może być blada. Chory odczuwa mdłości i nadmierną potliwość. Pacjenci często skarżą się na problemy z chodzeniem, polegające na utracie równowagi. Występują również problemy z mową i wzrokiem. Stan udaru można pomylić ze stanem upojenia alkoholowego. Chorzy bełkoczą i zataczają się podczas próby przemieszczania. Dodatkowymi objawami, które występują podczas udaru cieplnego są:
- silne bóle głowy
- gorączka
- dreszcze
- niepokój
- zwiotczenie mięśni
- suchość skóry
- oparzenia
Jak pomóc osobie z udarem cieplnym?
Jeśli zauważymy osobę, która posiada charakterystyczne objawy, mogące sugerować udar cieplny, powinniśmy udzielić jej pomocy.
- Osobę przytomną należy zaprowadzić w chłodne miejsce
- Osobę nieprzytomną należy przetransportować do przewiewnego, chłodnego miejsca
- Zaleca się zastosowanie zimnych okładów na głowę i klatkę piersiową
- Należy wezwać pogotowie
- Jeśli istnieje taka potrzeba, wykonać sztuczne oddychanie
Przegrzanie organizmu może prowadzić do trwałych uszkodzeń organizmu, a nawet śmierci. Dlatego najważniejsze jest schłodzenie organizmu i zatrzymanie procesu uszkodzenia tkanek i komórek. Należy jednak pamiętać, że nie należy zanurzać pacjenta w zimnej wodzie, tylko stopniowo chłodzić go za pomocą okładów. Nagłe zimno przyczynia się do powstawania dreszczy, które zaś prowadzą do zwiększonej produkcji ciepła.
Jak zapobiegać udarowi cieplnemu?
Należy przestrzegać kilku zasad, aby uniknąć przegrzania organizmu:
- nosić zawsze ubrania dostosowane do temperatury panującej w otoczeniu
- dbać o odpowiednią wentylację w pomieszczeniach, w których przebywamy znaczną ilość czasu
- pić dużą ilość wody
- nosić zawsze okrycie głowy w słoneczne dni
- korzystać ze słońca z umiarem
Leczenie udaru cieplnego
W przypadku występowania delikatnego udaru cieplnego, nie stosuje się leków przeciwgorączkowych. Pacjent otrzymuje dużą ilość płynów w temperaturze pokojowej, aby ustabilizować proces termoregulacji. U osób nieprzytomnych stosuje się podawanie płynów dożylnie.
Udar cieplny jest bezpośrednim zagrożeniem zdrowia, a nawet życia. Szacuje się, że śmiertelność w przypadku udaru pełnoobjawowego wynosi 40%, dlatego należy unikać sytuacji, w której możemy narazić się na występowanie tego stanu. Pamiętajmy, że w upalne dni należy zawsze chronić głowę. Na słońce powinni uważać wszyscy bez względu na wiek.
komentarze (0)