Jaskra jest chorobą oczu, która może doprowadzić do nieodwracalnej ślepoty. Nie leczona prowadzi do uszkodzenia i zaniku nerwu wzrokowego, a co za tym idzie - nieodwracalnej ślepoty. Na świecie na jaskrę cierpi około 70 milionów ludzi i u 6 milionów pacjentów występuje całkowita ślepota wywołana tą chorobą.
Czym jest jaskra?
Jaskra jest chorobą, która prowadzi do uszkodzenia narządu wzroku. W większości przypadków rozwija się latami. U zdrowego człowieka w przedniej komorze oka występuje ciecz wodnista, która odpowiada za prawidłowe ciśnienie w gałce ocznej. Dzięki odpowiedniemu napływowi i odpływowi cieczy jest ono utrzymywane na prawidłowym poziomie. W przypadku występowania jaskry przepływ cieczy jest zaburzony, w wyniku czego wzrasta ciśnienie w oku, które prowadzi do stopniowego uszkodzenia nerwu wzrokowego.
Przyczyny występowania jaskry
Za główną przyczynę występowania jaskry uważa się zwiększone ciśnienie w gałce ocznej, które może być wywoływane przez różne czynniki, takie jak:
- cukrzyca
- miażdżyca
- hiperlipidemia
- krótkowzroczność poniżej 4 dioptrii i towarzyszące jej zmiany w siatkówce i naczyniówce
- występowanie jaskry w rodzinie
- obciążenie ciągłym stresem
- wysokie ciśnienie w oku
- migrena
Rodzaje jaskry
Istnieje 5 rodzajów jaskry, które mają inny przebieg oraz różnią się objawami.
Jaskra pierwotna otwartego kąta
Ten rodzaj jaskry jest jednym z najczęściej występujących. W tym przypadku dochodzi do uszkodzenia struktury odpowiadającej za odpływ cieczy wodnistej. Ciecz pozostaje w oku i prowadzi do zwiększenia ciśnienia wewnątrz gałki. Jaskra ta rozwija się długotrwale i nie daje objawów. Pacjenci nie zauważają symptomów, które mogą sugerować chorobę. Przez to większość pacjentów zgłasza się do lekarza w momencie, kiedy dochodzi do uszkodzenia nerwu już w 50%. Podczas tej choroby ciśnienie wewnątrzgałkowe może się wahać, dlatego w podejrzeniu jaskry należy wykonać dokładne badanie nerwu wzrokowego.
Jaskra z prawidłowym ciśnieniem wewnątrzgałkowym
Jaskra tego typu jest trudna do zdiagnozowania, mimo wielokrotnego badania ciśnienia. Podczas występowania tego rodzaju jaskry dochodzi do stopniowego uszkodzenia nerwu wzrokowego, a co za tym idzie stopniowej utraty wzroku.
Jaskra zamkniętego kąta
Podczas występowania tego rodzaju jaskry dochodzi do zamknięcia kanału, dzięki któremu ciecz wypływa z oka. W momencie kiedy dojdzie do całkowitego zamknięcia pojawia się ostry atak jaskry, który objawia się bardzo dużym ciśnieniem wewnątrzgałkowym, bólem głowy, drażliwością na światło, nudnościami, wymiotami. Jest to stan, w którym należy udać się do szpitala.
Jaskra wtórna
Jaskra wtórna jest wynikiem innych chorób oczu np. nowotworu, długotrwałego przyjmowania sterydów lub urazu oka.
Jaskra wrodzona
Jaskra wrodzona występuje najrzadziej. Uważa się, że ten typ jaskry jest dziedziczny. Występuje ona podczas okresu niemowlęcego i u małych dzieci. Ten rodzaj jaskry najczęściej prowadzi do utraty wzroku.
Objawy jaskry
Możemy wyróżnić objawy, które sugerują występowanie jaskry. Należą do nich:
- zaburzenia wzroku
- zaczerwienienia oka
- rozmyta tęczówka ( w szczególności w jaskrze wrodzonej)
- nudności i wymioty
- zawężone pole oka
- ból oka
Diagnoza jaskry
Podczas wizyty lekarz określa zmiany w wyglądzie tarczy nerwu. Dodatkowo bierze się pod uwagę ubytki w polu widzenia. Wykonuje się między innymi badania takie jak:
- badanie dna oka - dzięki temu badaniu można określić zmiany anatomiczne w okolicy tarczy nerwu wzrokowego.
- badanie obrazowe - dzięki temu badaniu określa się stan nerwu wzrokowego oraz włókien nerwowych
- badanie pola widzenia - badanie to określa pole widzenia w obszarze 30 stopni od centrum
- pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometria)
- badanie kąta przesączania - badanie polega na zbadaniu drogi odpływu cieczy wodnistej
- badanie obrazowe - polega na tomografii optycznej. Określa stopień zamknięcia kąta przesączania w danym oku
Leczenie jaskry
Jaskra jest chorobą, którą leczy się w zależności od nasilenia objawów. Jednym z najbardziej popularnych sposobów leczenia jest stosowanie kropli. Krople mają za zadanie zmniejszyć ciśnienie wewnątrzgałkowe. Należy pamiętać, że krople przeznaczone do leczenia jaskry mają wiele skutków ubocznych. Leczenie chirurgiczne jest ostatecznością. Stosuje się również leki takie jak:
- prostaglandyny
- pilokarpina
- beta-blokery
- inhibitory anhydrazy węglanowej
Stosuje się również zabiegi laserowe oraz operacyjne, które polegają na wymianie za dużej soczewki na sztuczną płaską, ułatwiającą odpływ cieczy lub zrobieniu sztucznej drogi odpływu
Czy jaskra jest uleczalna?
Leczenie jaskry jest zależne od rodzaju jej występowania. Jaskra pierwotna otwartego kąta nie jest chorobą uleczalną, leczenie tego rodzaju jaskry polega na podawaniu leków hamujących rozwój choroby. Dzięki temu osiąga się często znacznie opóźnienie utraty wzroku. Jaskra pierwotnego zamkniętego kąta należy do uleczalnych. Dzięki rozwojowi medycyny wykonuje się zabiegi, które odtwarzają naturalne odpływy cieczy.
Jaskra jest chorobą, która często nie daje objawów przez długi czas. Większość chorób oczu nie daje wyraźnych sygnałów, że z narządem wzroku dzieje się coś złego. Dlatego warto pamiętać o wizytach kontrolnych, które zapobiegną rozwojowi wielu groźnych chorób.
komentarze (0)