Jakie są przyczyny występowania łuszczycy?

Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą ogólnoustrojową o podłożu autoimmunologicznym. Łuszczyca objawia się charakterystycznymi zmianami w postaci łuski na skórze. Jest to choroba, w której występują okresy zaostrzeń i remisji. Leczenie łuszczycy w dzisiejszych czasach nadal wymaga odpowiedniej wiedzy i zastosowania różnego rodzaju leków. W Polsce z tą chorobą zmaga się aż milion pacjentów. 

Co to jest łuszczyca?

Łuszczyca jest chorobą skóry, która nadal nie została do końca zbadana. Na całym świecie lekarze wciąż szukają odpowiedzi na pytanie, jakie są bezpośrednie przyczyny wywołujące ten stan skóry. Uważa się, że na rozwój tej choroby ma wpływ wiele czynników, jednak do każdego pacjenta podchodzi się indywidualnie. Łuszczyca występuje w różnych typach, wyróżniamy głównie typ 1 i typ 2. 

Przyczyny występowania łuszczycy.

Przyczyn łuszczycy może być wiele. Wiadomo, że na występowanie tej przypadłości wpływają czynniki genetyczne, immunologiczne i środowiskowe. Ze względu na to, że łuszczyca jest zaliczana do chorób autoimmunologicznych, na jej rozwój ma wpływ również zaburzona praca układu odpornościowego. Łuszczyca może rozwinąć się na skutek leczenia farmakologicznego, nadużywania alkoholu, przebytej traumy, która powoduje przewlekły stres oraz palenia papierosów. Wymienione czynniki zaliczamy do przyczyn środowiskowych. Dodatkowo łuszczyca może rozwinąć się jako następstwo przewlekłych chorób, takich jak cukrzyca typu 2 czy dna moczanowa. 

Rodzaje łuszczycy 

Istnieje wiele odmian łuszczycy, które różnią się od siebie miejscem występowania oraz  dolegliwościami, a co za tym idzie - sposobem leczenia. Wyróżniamy takie rodzaje łuszczycy jak:

• plackowata - jest najczęściej występującą odmianą tej choroby. Pojawia się w większości przypadków na łokciach, głowie, kolanach oraz w dolnej części pleców. Miejsca chorobowe są bolesne i swędzące z predyspozycją do pękania i krwawienia. 
• krostkowa - ten rodzaj dolegliwości może występować tylko w takich miejscach jak ręce i stopy lub przybrać formę uogólnioną i zakrywać większość powierzchni ciała. 
• odwrócona - występuje w miejscach, które nie są charakterystyczne dla tej choroby. Ten typ łuszczycy pojawia się najczęściej w miejscach zgięciowych i fałdach skórnych, np. pod kolanami, pod pachami, pod piersiami oraz w pachwinach i okolicach odbytu. Pacjenci z tą odmianą, mogą również jednocześnie chorować na inne jej rodzaje. 
• stawowa - zdarza się, że jest także towarzyszem łuszczycy skórnej. Choroba ta przeważnie pojawia się na palcach dłoni i stóp oraz w okolicach kręgosłupa, choć może również obejmować stawy skokowe i nadgarstkowe. Nieleczona w skrajnych przypadkach może doprowadzić do kalectwa.
• erytrodermia łuszczycowa - to rzadka i najcięższa postać łuszczycy pospolitej, która przybiera formę rozległego zapalenia. Pojawia się przy niej zły stan ogólny pacjenta. W czasie zaostrzenia nieleczonych objawów, może doprowadzić do niewydolności serca lub zapalenia płuc.  
• paznokci - ten rodzaj łuszczycy jest często mylony z grzybicą

Objawy łuszczycy

Objawy łuszczycy różnią się od siebie w zależności od odmiany. Może występować świąd, zaczerwienienie, łuska czy wybrzuszenie, które mogą pojawiać na różnych częściach ciała.

Jak diagnozuje się łuszczycę?

Zazwyczaj łuszczycę rozpoznaje lekarz pierwszej pomocy, który kieruje pacjenta na dalsze leczenie do specjalisty od chorób skóry, czyli dermatologa. Dokonuje on wywiadu z chorym na temat stanu zdrowia oraz w razie konieczności kieruje na dodatkowe badania, by wykluczyć inne możliwe przyczyny. Diagnozowanie łuszczycy opiera się w głównej mierze na charakterystycznym obrazie wykwitów na skórze i miejscu ich występowania. Dermatolog może zalecić dodatkowo zrobienie biopsji i badania histopatologicznego zmian skórnych. 

Sposoby leczenia łuszczycy

Sposoby leczenia łuszczycy zależą od powierzchni ciała, jaką zajął proces chorobowy oraz od jej rodzaju.  

Domowe sposoby na łuszczycę

Łuszczyca jest chorobą, której całkowite i trwałe wyleczenie nie jest możliwe. Istnieje jednak wiele sposobów konwencjonalnych i niekonwencjonalnych, które pomogą nam zmniejszyć dolegliwości związane z tą chorobą.

Domowe sposoby, które łagodzą i zmniejszają objawy łuszczycy:

• higiena i nawilżenie skóry - używać tylko kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji chorej skóry, skrócić czas kąpieli i każdorazowo po umyciu nakładać krem, by dobrze natłuścić skórę
• nakładanie olejków - w łuszczące się miejsca wcierać olejek lawendowy, z krwawnika, z rumianku lub olejek z korzenia łopianu
• zażywanie kąpieli leczniczych - 15 minutowa kąpiel z solą z Morza Martwego, z solą Epsom, z oliwką lub z ziarnami owsa, po której należy niezwłocznie nałożyć balsam natłuszczający lub krem
• ocet jabłkowy -  można nałożyć roztwór z octu jabłkowego i wody w proporcji 1:1 na miejsca chorobowe (nie używać na otwarte rany) i zmyć po zaschnięciu, by nie doszło do podrażnień. Rezultaty zauważymy po kilku tygodniach.
• terapia słońcem - można wystawiać chorą skórę na działanie promieni słonecznych, w krótkich i stopniowo wydłużających się seansach, bo tylko takie leczą. Nie można doprowadzić do poparzenia skóry, a pozostałe miejsca nie objęte chorobą posmarować kremem ochronnym z filtrem. W okresach jesienno-zimowych można wspomagać terapię poprzez suplementację witaminy D.

Czy łuszczyca jest zaraźliwa?

Osoby chorujące na łuszczycę bardzo często czują się odrzucone, odepchnięte przez innych, co prawdopodobnie spowodowane jest małą wiedzą dotyczącą tej dolegliwości. Mimo, że jest to choroba zapalna i przewlekła, nie uczestniczą w jej powstawaniu żadne drobnoustroje, więc nie jest możliwe zarażenie się nią przez kontakt z chorą osobą.   

Z czym można pomylić łuszczycę?

Niestety łuszczycę można pomylić z atopowym zapaleniem skóry, ponieważ obie choroby skórne dają zbliżone objawy. Najważniejszą różnicą między tymi chorobami jest lokalizacja zmian skórnych. W łuszczycy występują wykwity na skórze najczęściej w okolicach łokci i kolan, a przy egzemie w zgięciach łokci i pod kolanami. Dlatego, aby być pewnym, warto skontaktować się z dermatologiem, który postawi jednoznaczną diagnozę. Należy również wiedzieć, iż obie choroby mogą występować jednocześnie.  

Wpływ diety na łuszczycę

Wiele danych wskazuje, iż zmiana nawyków żywieniowych pozytywnie wpływa na przebieg łuszczycy, a otyłość może ją nasilać. Dlatego w chorobie łuszczycy bardzo ważne jest, aby zapewnić organizmowi odpowiednie nawodnienie, dietę oraz aktywność fizyczną.

Co ograniczać w diecie przy łuszczycy?

• czerwone mięso
• pomidory
• tłuszcze trans
• napoje i soki słodzone
• alkohol
• nasycone kwasy tłuszczowe

Co powinna zawierać dieta przy łuszczycy?

• tłuste ryby morskie
• nasiona lnu i dyni
• gruboziarniste produkty zbożowe
• świeże owoce i warzywa
• oliwę z oliwek, olej rzepakowy tłoczony na zimno
• gorzkie kakao

Czy styl życia wpływa na zaostrzenie objawów? 

Styl życia chorego ma duże znaczenie dla zmian skórnych w chorobie łuszczycowej, szczególnie dla czasu trwania i częstości nawrotów. Do czynników niekorzystnych zaliczamy:

• palenie papierosów
• stres
• urazy mechaniczne związane z drapaniem
• zaburzenia metaboliczne
• nadwagę
• stosowanie niektórych leków np. amiodaronu, beta-blokerów, leków przeciwmalarycznych, litu, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, progesteronu
• zaburzenia hormonalne
• nieodpowiednią higienę

Jak widzimy, łuszczyca to ciężka choroba, a my jedynie możemy złagodzić jej objawy. Musimy jednak pamiętać, że codzienna pielęgnacja i nawilżanie są tak samo ważne, jak leczenie. Dlatego stosowanie się do zaleceń lekarza i nasza systematyczność, może przyczynić się do tego, by okres remisji trwał jak najdłużej.