Morfologia jest jednym z badań diagnostycznych, które jest najczęściej wykonywane. Morfologia jest badaniem, które określa stan zdrowia człowieka. Dzięki temu prostemu badaniu można rozpoznać stan zapalny, infekcję, niedokrwistość i wiele innych procesów chorobowych.
Czym jest morfologia?
Morfologia to badanie krwi żylnej, które określa poszczególne parametry morfotyczne. Krew składa się z osocza, które stanowi aż około 55-60 % objętości krwi oraz z:
- krwinek czerwonych - erytrocytów
- krwinek białych - leukocytów
- płytek krwi - trombocytów
Jaką funkcję pełni krew w organizmie człowieka?
Krew jest elementem niezbędnym w organizmie ludzkim, a to dlatego, że odpowiada za wiele procesów takich jak:
- rozprowadzanie tlenu po organizmie
- odprowadzanie dwutlenku węgla z tkanek do płuc
- transport substancji toksycznych do narządów wydalniczych
- ochrona organizmu przed bakteriami i wirusami
- regulacja ciepłoty ciała
- utrzymanie prawidłowego pH
Jak interpretować wyniki morfologii?
Badanie morfologii zawsze powinno być oceniane przez lekarza. Oznacza to, że poszczególne rozważanie parametrów morfotycznych może wprowadzić nas w błąd. Lekarz oceniając badania bierze pod uwagę wszystkie parametry i na ich podstawie stawia diagnozę.
Hematokryt (HCT)
- kobieta od 37 do 47%
- mężczyźni od 42 do 52%
Podwyższony poziom hematokrytu (HCT)
Podwyższony poziom hematokrytu jest spowodowany wzrostem liczby czerwonych krwinek. Do takiego stanu może dojść na skutek nadkrwistości pierwotnej np. czerwienica prawdziwa lub nadkrwistości wtórnej czyli: przebywania na dużych wysokościach, podczas przewlekłych chorób płuc, u pacjentów z nowotworami nerek. Podwyższone HCT może być również wynikiem odwodnienia np. po przewlekłych biegunkach lub wymiotach. Do odwodnienia i podwyższenia tego parametru może dojść również podczas nadmiernego pocenia czy zmniejszenia objętości osocza.
Obniżony poziom hematokrytu (HCT)
Obniżony poziom hematokrytu oznacza zmniejszoną ilość czerwonych krwinek, a taki stan może być spowodowany niedokrwistością, utratą krwi, chorobami szpiku kostnego lub zbyt dużą ilością wody w organizmie
Hemoglobina (HGB, Hb)
- kobiety od 11,5 do 16,0 g/dl (7,2-10,0 mmol/l)
- mężczyźni od 12,5 do 18,0 g/dl (7,8-11,3 mmol/l)
Podwyższony poziom hemoglobiny (HGB, Hb)
Podwyższony hemoglobiny jest często wynikiem zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej przy odwodnieniu.
Obniżony poziom hemoglobiny (HGB, Hb)
Obniżony poziom hemoglobiny jest często spowodowany zbyt dużą ilością wody w organizmie.
Leukocyty WBC krwinki białe
Podwyższony poziom leukocytów nazywamy leukocytozą. Często taki stan jest spowodowany przez wysoką temperaturę otoczenia, opalanie na słońcu, ciążę i wysiłek fizyczny lub stres.
Obniżony poziom leukocytów może być spowodowany niektórymi chorobami zakaźnymi, szczególnie wirusowymi takimi jak odra, różyczka, ospa wietrzna, zakażenie HIV, grypa. Leukopenia, bo tak nazywamy znaczny spadek leukocytów, może być również wynikiem uszkodzenia szpiku, wywołanego na skutek działania środków chemicznych.
Bazofile granulocyty zasadochłonne BASO
Zwiększony poziom tego parametru może być wynikiem przewlekłych stanów zapalnych przewodu pokarmowego lub podczas przewlekłej białaczki szpikowej. Podwyższony poziom bazofili może być również spowodowany niedoczynnością tarczycy lub w zespole Hodgkina.
Obniżony poziom może być spowodowany nadczynnością tarczycy oraz podczas ostrych infekcji zapalnych. Przyczyną zaniżonych bazofili może być również stres.
Eozynofile
Podwyższony poziom eozynofili często powodują choroby alergiczne, zakaźne, pasożytnicze, hematologiczne oraz długotrwale przyjmowane penicyliny
Obniżenie tego parametru może powstać na skutek długotrwałego wysiłku, podczas nadmiernego działania hormonów nadnerczy oraz w przebiegu niektórych chorób takich jak posocznica, dur brzuszny, czerwonka. Zaniżony poziom eozynofili może również być zauważalny podczas urazów i oparzeń.
Neutrofile
Podwyższony poziom neutrofili możemy zaobserwować podczas zakażeń miejscowych, przy chorobach nowotworowych, po urazach i krwotokach, zawałach i chorobach metabolicznych. Na podwyższony poziom neutrofili są narażone kobiety w trzecim trymestrze ciąży oraz palacze.
Obniżony poziom neutrofili może sugerować zakażenie grzybicze, wirusowe lub bakteryjne. Ten stan może być obecny podczas przyjmowania cytostatyków.
Limfocyty
Limfocyty powyżej normy są obecne podczas chorób takich jak krztusiec, chłoniak, białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi, odra, kiła, różyczka, gruźlica i choroby immunologiczne.
Spadek limfocytów może być wywołany zakażeniami wirusowymi lub przyjmowaniem kortykosteroidów.
Monocyty Mono
Podwyższony poziom monocytów MONO może być obecny podczas występowania następujących chorób: bruceloza, kiła, dur brzuszny, gruźlica, mononukleoza zakaźna, choroba Crohna, nowotwór.
Obniżony poziom monocytów jest zauważalny podczas infekcji i przyjmowania glikokortykosteroidów.
Krwinki czerwone erytrocyty RBC
- kobiety: 4,2-5,4 x 1012/l
- mężczyźni: 4,7-6,1 x 1012/l
Podwyższony poziom krwinek czerwonych RBC nazywany jest erotrycozą, jest to rzadka choroba krwi, która może być wywołana nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych lub niedotlenieniem.
Obniżony poziom sugeruje przeważnie obecność anemii spowodowanej niedoborem żelaza, utratą krwi lub niedoborem kwasu foliowego.
Płytki krwi trombocyty PLT
Podwyższony poziom trombocytów może być spowodowany przewlekłymi stanami zapalnymi, przewlekłym wysiłkiem fizycznym, występuje też podczas niedoboru żelaza, u kobiet w ciąży oraz po usunięciu śledziony.
Obniżony poziom może być spowodowany niedoborem witaminy B12, kwasu foliowego, infekcjami, nowotworem lub być skutkiem przyjmowania niektórych leków.
Rozkład objętości krwinek czerwonych RDW
Podwyższony poziom procentowy rozkładu objętości krwinek czerwonych może być spowodowany niedokrwistością wynikającą z niedoboru żelaza. Podwyższony poziom może być spowodowany przyjmowaniem witaminy B12 lub po utracie krwi.
Średnia objętość krwinek czerwonych MCV, ŚOK
- kobiety: 81-99 fl
- mężczyźni: 80-94 fl
MCV poniżej normy może świadczyć o niedokrwistości mikrocytowej, która najczęściej wynika z niedoboru żelaza.
MCV powyżej normy zaś świadczy o niedokrwistości megaloblastycznej, która jest wynikiem niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego
Średnia zawartość hemoglobiny MCH
Średnia zawartość hemoglobiny powyżej normy często jest wynikiem niedokrwistości makrocytowej, czyli takiej, która jest wynikiem niedoboru kwasu foliowego i witaminy B12.
Spadek jest najczęściej obserwowany przy zaburzeniach elektrolitowych
Morfologia jest obrazem ogólnego stanu zdrowia, jednak należy zawsze pamiętać o tym, że wynik powinien być oceniony przez lekarza. Sugerując się pojedynczymi parametrami możemy źle postawić diagnozę. Wiele chorób prowadzi do zaburzeń wielu parametrów, dlatego też tylko lekarz posiadający wiedzę jest w stanie prawidłowo ocenić stan zdrowia.
komentarze (0)