Garbniki, inaczej taniny, to związki chemiczne, które możemy spotkać w zewnętrznych częściach roślin. Pełnią one funkcję ochronną i zabezpieczają rośliny przed szkodnikami. Jaki wpływ na organizm ludzki mają te taniny? W jaki sposób odkryto ich właściwości?
Garbniki zostały docenione już w czasach średniowiecza, choć jeszcze wtedy nie wiedziano o istnieniu takich związków. Rzemieślnicy bowiem zauważyli, że wyciągi z kory drzew przyczyniają się do zmiękczenia skóry zwierzęcej, co skutkuje łatwiejszym jej cięciem oraz lepszą chłonnością koloru podczas procesu farbowania. Dopiero później okazało się, że garbniki obecne w pniach drzew posiadają zdolność zmiany struktury białek znajdujących się w skórze.
Właściwości garbników
Garbniki głównie możemy spotkać w zewnętrznych częściach roślin. Obecne są też w liściach, korzeniach i owocach, jednak największe ich stężenie znajdziemy w korze. Ich zadaniem jest ochrona roślin przed szkodnikami. Dodatkowo garbniki chronią owoce i liście przed rozwojem grzybów i bakterii. Przez dłuższy czas uważano garbniki za związki szkodliwe dla organizmów żywych. Taniny miały rzekomo spowalniać proces trawienia i utrudniać wchłanianie substancji odżywczych. Obecne badania dowodzą, że garbniki mogą posiadać wiele cennych właściwości, które wpływają pozytywnie na organizm człowieka. Oczywiście należy pamiętać, że garbniki muszą być spożywane w odpowiednich dawkach, aby przynosiły pozytywne rezultaty. Garbniki dzielimy na dwa rodzaje:
- garbniki skondensowane (proantocyjanidy)
- garbniki hydrolizujące- takie, które zawierają małą ilość cukru
Garbniki skondensowane posiadają właściwości antyoksydacyjne, to znaczy, że chronią nasz organizm przed działaniem wolnych rodników. Dodatkowo niwelują stres oksydacyjny i jego skutki. Naukowcy odkryli, że taniny posiadają właściwości ściągające i przeciwbakteryjne. Coraz częściej są używane w wielu produktach dostępnych w aptece. A to wszystko dlatego, że garbniki są skuteczną bronią w stanach zapalnych skóry i błon śluzowych. Kwas taninowy jest wykorzystywany w preparatach leczniczych na opryszczkę, wysypki na skórze, stany zapalne dziąseł, czy też w przypadku leczenia pieluszkowego zapalenia skóry. Wciąż prowadzone są badania na temat skuteczności wykorzystywania garbników podczas terapii nowotworowej. Garbniki są również wykorzystywane w preparatach wspierających układ krwionośny.
Istnieje również ryzyko występowania negatywnych skutków podczas przyjmowania tych związków, a należą do nich:
- bóle brzucha
- zaburzenia w funkcjonowaniu jelit
- osłabienie
- mdłości
- przyjmowanie garbników u pacjentów alergicznych może przyczynić się do występowania wstrząsu anafilaktycznego
Występowanie garbników w pożywieniu
Garbniki występują dość powszechnie, oznacza to, że w większości każdy z nas przyjmuje je na co dzień z pożywieniem. Taniny znajdują się w roślinach strączkowych, owocach takich jak: jeżyny, truskawki, winogrona, jagody czy żurawina. Możemy spotkać je również w orzechach włoskich i laskowych. Za ich doskonałe źródło uważa się również zioła takie jak pięciornik, dziurawiec, czy ziele rzepiku.
Popularne produkty dostępne w aptece
Najwięcej garbników znajdziemy w preparatach wspierających układ krwionośny. Taniny są najczęściej obecne w preparatach pomocniczych w leczeniu hemoroidów.
Garbniki w kosmetyce
Garbniki znalazły swoje zastosowanie również w kosmetyce. Związki te posiadają właściwości normalizujące, dlatego też są wykorzystywane w szamponach zapobiegających nadmiernemu przetłuszczaniu się skóry głowy. Garbniki możemy spotkać również w tonikach do twarzy, których stosowanie przyczynia się do zmniejszenia obrzęków i dodatkowo chroni skórę przed mikrouszkodzeniami. Kolejnym produktem, w którym możemy spotkać garbniki są preparaty zapobiegające nadmiernej potliwości. Pacjenci ze skórą problematyczną powinni również szukać produktów bogatych w garbniki, bowiem składniki te będą leczyć zmiany skórne i chronić przed powstawaniem nowych.
Garbniki są związkami, które niosą wiele korzyści dla naszego zdrowia, jednak jak zawsze należy pamiętać o stosowaniu tych związków z umiarem. W przypadku gotowych produktów należy stosować się do zaleceń producenta, a jeśli spożywamy garbniki w postaci naturalnej, miejmy umiar w ilości ich przyjmowania..
komentarze (0)