Depresja - rodzaje, przyczyny i leczenie

Depresja w dzisiejszych czasach stanowi ogromny problem wśród całego społeczeństwa na świecie. Ta choroba jest często przyczyną wyłączenia społecznego oraz niezdolności do pracy. Światowa Organizacja Zdrowia WHO uważa depresję za najczęstszą przyczynę zaburzeń psychicznych. Choroba ta może dotykać osoby w każdym wieku, zarówno dorosłych, jak i dzieci. Szczególną tendencję do depresji mają kobiety, szacuje się, że ta choroba dotyka w większości panie. 

Czym jest depresja?

Depresja to zaburzenie psychiczne, które dotyka coraz szerszą część społeczeństwa. Problem jest na tyle duży, że co dziesiąty pacjent trafiający do lekarza z różnych przyczyn posiada pełnoobjawową depresję. Połowa przypadków nie zostaje nigdy zdiagnozowana i nie jest w prawidłowy sposób leczona. Choroba ta może mieć charakter przewlekły lub nawracający. Depresja prowadzi do utraty radości życia i odczuwania przyjemności. 

Przyczyny depresji

Depresja jest wynikiem dwóch rodzajów czynników: endogennych oraz egzogennych. Pierwszy rodzaj dotyczy depresji pojawiającej się z nieznanych przyczyn. Uważa się, że choroba w tych przypadkach może pojawić się dziedzicznie. Jest to jedna z cięższych odmian depresji, ciężka w leczeniu, ze skłonnością do ciągłych nawrotów. Drugi rodzaj czynników jest nazywany egzogennym, tzn. że dotyczy czynników zewnętrznych. Depresja w tym przypadku pojawia się jako powikłanie po ogromnym stresie lub po chorobie somatycznej. Depresja może uaktywnić się w przebiegu innych chorób, takich jak np. zaburzenia odżywiania, nerwice. Może też być wynikiem przyjmowania środków psychoaktywnych lub leków.

Rodzaje depresji

Depresje możemy podzielić ze względu na przyczyny występowania tej choroby. Dlatego przed podjęciem leczenia należy określić przyczynę występowania choroby, aby skutecznie wdrożyć leczenie. 

Depresja endogenna

Ten rodzaj depresji jest uznawany za najcięższą postać choroby. Występuje jako choroba afektywna jednobiegunowa (stany depresyjne o charakterze nawracającym z występującymi okresami ozdrowienia lub znacznej poprawy) i dwubiegunowa (okresy choroby oddzielone są od siebie stanami maniakalnymi lub stanami krótkotrwałej poprawy).

Depresja psychogenna

Depresja psychogenna jest wynikiem przeżycia ciężkich sytuacji życiowych. Uaktywnia się po przebyciu ogromnego stresu, żałoby, nagłych zmian w życiu, czy na skutek stresu w pracy.

Depresja somatogenna

Depresja somatogenna wynika z przejścia ciężkiej choroby i wyniszczenia organizmu. Ten rodzaj depresji pojawia się zazwyczaj w przebiegu nowotworu, stwardnienia rozsianego, guzów mózgu, choroby Parkinsona, zaburzeń hormonalnych lub u osób nadużywających alkoholu i narkotyków. 

Depresja maskowana 

Depresja maskowana, nazywana inaczej subdepresją, jest rodzajem choroby, który charakteryzuje się ciągłym zmęczeniem, dolegliwościami bez przyczyny, ale u chorego nie występuje znaczne obniżenie nastroju. Ten rodzaj depresji dzielimy na 5 postaci:

Depresja maskowana charakteryzuje się brakiem poprawy stanu zdrowia po przyjęciu leków przeciwbólowych. U pacjenta w wywiadzie dowiadujemy się, że występowały przypadki depresji w rodzinie. 

Depresja poporodowa

Depresja poporodowa występuje u prawie każdej z pań po porodzie, jest to stan u większości kobiet przejściowy. Ten stan jest wynikiem ogromnych zmian hormonalnych. Zdarza się jednak, że kobiety z depresją poporodową wymagają opieki specjalistycznej.

Depresja sezonowa

Depresja sezonowa pojawia się późną jesienią lub w okresie zimowym. Ten rodzaj choroby trwa maksymalnie do 5 tygodni. Objawami tego stanu jest nadmierna senność i zwiększony apetyt.

Objawy depresji

Pierwszym objawem depresji jest zmniejszone zainteresowanie czynnościami, które wykonujemy każdego dnia. U osób chorujących na depresję objawy te utrzymują się przynajmniej dwa tygodnie. Pacjenci doświadczają braku radości z aktywności lub zajęć, które wcześniej powodowały uśmiech na twarzy. Podczas depresji mamy jedynie ochotę na samotność i wydaje nam się, że nikt nas nie rozumie. Dodatkowo pojawiają się objawy cielesne. Lekarze dzielą objawy depresji na dwa rodzaje:

Podstawowe objawy depresji:

• obniżony nastrój - charakteryzuje się ciągłym smutkiem i brakiem uczucia radości. Chory nie potrafi przeżywać pozytywnych uczuć. 
• spadek aktywności psychoruchowej - pacjenci przejawiają spowolnienie mowy oraz ruchów. Podstawowe czynności zajmują im zdecydowanie więcej czasu.
• zaburzony rytm dobowy - problemy ze snem, ciągłe niewyspanie, bóle karku oraz spadek masy ciała.
• napięcie nerwowe - pacjenci z depresją odczuwają ciągły niepokój

Wtórne objawy depresji:

• hipochondria -  wymyślanie sobie chorób i objawów. Dodatkowo u osób z depresją następuję niska samoocena, myśli lub próby samobójcze
• ograniczenie aktywności - pacjenci chorzy na depresję stopniowo ograniczają aktywność ruchową, przestają prowadzić aktywny tryb życia. Dodatkowo pacjenci wycofują się z codziennych obowiązków takich jak praca, czy robienie zakupów. Ograniczają kontakty ze społeczeństwem. 

Czym jest duża depresja?

W środowisku lekarzy zajmujących się leczeniem depresji pojawia się niekiedy termin dużej depresji. Oznacza on pojawienie się co najmniej 5 objawów, które utrzymują się przez cały dzień i trwają nie krócej niż 2 tygodnie. Do tych objawów należy:

• nastrój depresyjny
• spadek masy ciała
• wzmożona senność
• bezsenność
• zaburzona koncentracja
• brak możliwości podejmowania decyzji
• próby samobójcze
• brak chęci aktywności ruchowej

Leczenie depresji

Podczas leczenia depresji stosuje się antydepresanty, które pomagają w zmniejszeniu napięcia nerwowego i zmniejszeniu objawów choroby. Antydepresanty powinny być prawidłowo dobrane, bo mają one wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Chorzy na depresję, leczeni farmakologicznie powinni być pod stałą opieką lekarza. U pacjentów stosuje się również psychoterapię, która w połączeniu z farmakologią daje pozytywne efekty.

Jak postępować, gdy osoba bliska posiada objawy depresji?

W przypadku tej choroby psychicznej bardzo ważnym elementem jest szybka reakcja osób z bliskiego otoczenia. Osoby chorujące na depresję często mają problem z przyznaniem się do pojawienia się problemu. Dodatkowo w większości pacjenci przypisują objawy innym schorzeniom. Depresja w Polsce nadal jest trudnym tematem i wciąż wiąże się z ciężką reakcją społeczeństwa. Nie bójmy się jednak szukać pomocy. Jeśli zauważymy problem udajmy się do lekarza. Szkoda każdego dnia, w którym nie żyjemy pełnią życia.