Zapalenie wyrostka robaczkowego może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Brak pomocy na czas może skończyć się śmiercią. Dlatego nie należy lekceważyć objawów, które mogą sugerować stan zapalny wyrostka robaczkowego.
Czym jest wyrostek robaczkowy?
Wyrostek robaczkowy jest maleńką częścią układu pokarmowego, którego rola nie jest do końca znana. Ludzki organizm bez jego obecności normalnie funkcjonuje, jednak obecność stanu zapalnego w tym narządzie jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Uważa się, że wyrostek robaczkowy jest narządem szczątkowym, który mógł pełnić funkcję układu immunologicznego. Zawiera on w sobie grudki chłonne, które odpowiadają za produkcję przeciwciał IgA, więc może on odpowiadać za miejscową odporność w przewodzie pokarmowym.
Dlaczego dochodzi do zapalenia wyrostka robaczkowego?
Zapalenie wyrostka robaczkowego może pojawić się w każdym wieku zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Mężczyźni nieznacznie bardziej są podatni na to schorzenie. Tak samo, jak nie jest poznana rola wyrostka w organizmie, tak samo nie jest poznana przyczyna powstawania stanu zapalnego w tym miejscu przewodu pokarmowego. Uważa się, że do zapalenia dochodzi na skutek zamknięcia światła wyrostka, czyli niedrożności. Jednak nie jest to jedyna przyczyna. Do zapalenia wyrostka robaczkowego może dojść na skutek rozrostu tkanki limfatycznej, infekcji, obecności pasożytów lub obecność zmian nowotworowych. Zamknięcie światła wyrostka robaczkowego prowadzi do obrzęku i wzrostu ciśnienia wewnątrz. Obecne wewnątrz bakterie wnikają do niedokrwionych tkanek i powodują wzmożony stan zapalny, który dotyka również otrzewną. Na skutek tych procesów dochodzi do perforacji wyrostka, co prowadzi dalej do zapalenia otrzewnej i wstrząsu septycznego. W pierwszej kolejności dochodzi do wystąpienia ropnia. U 20% pacjentów, u których występuje zapalenie wyrostka, w ciągu 24 godzin dochodzi do perforacji. Dlatego podczas występowania stanu zapalnego wyrostka robaczkowego czas ma ogromne znaczenie. Wczesne usunięcie ratuje przed śmiercią lub poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Jakie są objawy zapalenia wyrostka robaczkowego?
Przede wszystkim zapalenie wyrostka robaczkowego objawia się nagłym bólem o dużym nasileniu. Ból w pierwszej kolejności pojawia się w okolicy pępka i ma charakter rozlany. Następnie przemieszcza się w prawą stronę podbrzusza, nasila się podczas przemieszczania się lub kaszlu. W późniejszym etapie pojawia się brak apetytu oraz nudności i wymioty. Dodatkowo występuje podwyższona temperatura oraz przyspieszona akcja serca. Wymienione wyżej objawy są typowe i występują w 60% przypadków. Pozostałe 40% posiada objawy nietypowe, wynikające z nietypowego położenia wyrostka. Pacjenci często skarżą się na ból umiarkowany lub pojawiający się dopiero po dotknięciu brzucha. Dodatkowo lokalizacja bólu może być zależna od lokalizacji wyrostka.
Jakie mamy rodzaje zapalenia wyrostka robaczkowego?
Zapalenie wyrostka robaczkowego jest pojęciem ogólnym, to oznacza, że nazywamy tym pojęciem wszystkie zmiany patologiczne tego organu. Wyodrębniamy kilka stanów zapalnych w zależności od objawów:
- ostre zapalenie wyrostka robaczkowego - najbardziej powszechny rodzaj zapalenia tego organu. Objawia się bólem zlokalizowanym po prawej stronie, a jego nasilenie pojawia się w momencie zmiany położenia ciała lub podczas kichania, czy kaszlu.
- przewlekłe zapalenie wyrostka robaczkowego - ten rodzaj zapalenia ma charakter przewlekły. To oznacza, że objawy pojawiają się i znikają na przestrzeni miesięcy. Uważa się jednak, że taki rodzaj zapalenia wyrostka nie istnieje - żadne badania histopatologiczne tego nie potwierdzają.
- wrzodziejące zapalenie wyrostka robaczkowego - wyrostek robaczkowy posiada obrzęk, jest zaczerwieniony oraz zmętniały.
- ropowicze zapalenie wyrostka robaczkowego - narząd jest znacznie powiększony, zgrubiały i zaczerwieniony. Jest również wypełniony ropnym płynem.
- zgorzelinowe zapalenie wyrostka robaczkowego - obecność częściowej martwicy, wyrostek jest zgniły i posiada brzydki zapach.
- perforacja wyrostka - przedziurawienie, które prowadzi do powstawania ropnia lub nacieku w okolicy wyrostka lub zapalenia otrzewnej
Diagnoza wyrostka robaczkowego
W większości do diagnozy wystarczy odpowiednio przeprowadzony wywiad z pacjentem. Dodatkowo lekarz wykonuje badanie palpacyjne brzucha, które określi dokładne miejsce bólu. W większości już na tym etapie lekarz może skierować na leczenie operacyjne. W przypadku wątpliwości wykonuje się badania laboratoryjne i obrazowe. Morfologia u pacjentów z zapaleniem wyrostka robaczkowego odbiega od normy, pojawia się podwyższony poziom białych krwinek. Wykonuje się również badanie USG lub tomografię komputerową.
Powikłania po wyrostku robaczkowym
Największym zagrożeniem w przypadku zapalenia wyrostka jest jego perforacja, która pojawia się w większości przypadków w 2 lub 3 dobie od wystąpienia pierwszych objawów. Dodatkowo do powikłań zaliczamy naciek okołowyrostkowy oraz zapalenie otrzewnej.
Jak wygląda leczenie zapalenia wyrostka robaczkowego?
Leczenie zapalenia wyrostka robaczkowego polega na operacji usunięcia go. Stosuje się obecnie dwie metody: tradycyjną poprzez otwarcie jamy brzusznej lub laparoskopową poprzez niewielkie nacięcie powłok brzusznych.
Jak postępować po operacji wyrostka robaczkowego?
Po operacji wyrostka robaczkowego zaleca się zgłoszenie na wizytę kontrolną, która będzie wyznaczona przez lekarza. Należy pamiętać o wietrzeniu rany, bo dostęp powietrza przyspiesza gojenie się powłok skórnych. Po operacji powinno się wstrzymać od aktywności fizycznej przez okres 4-6 tygodni. W przypadku podwyższenia temperatury ciała lub obecności zmian w okolicach rany pooperacyjnej w pierwszych 7 dobach od operacji należy zgłosić się lekarza. Należy również pamiętać o lekkostrawnej diecie po wycięciu wyrostka robaczkowego. Dietę lekkostrawną należy stosować przez okres około 3-4 tygodni.
Wyrostek robaczkowy jest narządem, bez którego nasz organizm normalnie funkcjonuje, dlatego nie należy się martwić, co stanie się po jego wycięciu. Operacje wycięcia wyrostka robaczkowego w większości nie niosą za sobą ryzyka komplikacji. Najważniejsza podczas zapalenia wyrostka robaczkowego jest szybka pomoc. Dlatego jeśli posiadasz objawy mogące sugerować zapalenie wyrostka, jak najszybciej zgłoś się do lekarza.
komentarze (0)