Zakrzepica jest nazywana cichym zabójcą, a to dlatego, że często rozwija się latami i nie daje o sobie znać. Obecnie w Europie na to schorzenie umiera około pół miliona ludzi. Zakrzepica może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a często nawet do śmierci.
Zakrzepica co to jest?
Zakrzepica jest chorobą układu krążenia, a dokładniej chorobą zakrzepowo-zatorową. Istnieje kilka rodzajów zakrzepicy, a podział ten jest zależny od miejsca występowania dolegliwości. Najczęściej diagnozowana jest zakrzepica podudzia, lecz nie jest to jedyne miejsce, w którym może pojawić się problem. Zakrzepica może dotyczyć również żyły wrotnej, uda, żył wątrobowych lub miednicy. Na skutek tej choroby dochodzi do zatoru w postaci skrzepu, który blokuje lub ogranicza prawidłowy przepływ krwi. Zakrzepica jest chorobą poprzedzającą chorobę zakrzepowo-zatorową. Podczas tego schorzenia dochodzi do oderwania się fragmentu skrzepu, który może przesunąć się do innych narządów lub części ciała. Skutkuje to niedotlenieniem i niedokrwieniem lokalnych tkanek. Choroba ta nie leczona może prowadzić do zatoru żylnego serca lub płuc, a to zaś może grozić nagłą śmiercią.
Rodzaje zakrzepicy
Wyróżniamy kilka rodzajów zakrzepicy, które są dzielone ze względu na lokalizację. Istnieją następujące zakrzepice żył:
zakrzepica dystalna - zakrzepica, która występuje w żyłach łydki. Jest to jedna z zakrzepic, która występuje najczęściej. Ten rodzaj nie powoduje w większości niebezpiecznych zatorów płucnych.
zakrzepica proksymalna - zakrzepica występująca w żyle podkolanowej, żyle dolnej głównej, żyłach biodrowych i udowych. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że zakrzepica umiejscowiona w tych żyłach doprowadzi do zatorowości płucnej, dlatego wymaga szybkiego wdrożenia leczenia.
zakrzepica żył powierzchownych - ten rodzaj zakrzepicy współistnieje podczas występowania żylaków. Jest to tak zwana zakrzepica żył powierzchownych, umiejscowionych tuż pod powięzią.
zakrzepica żył głębokich - zakrzepica umiejscowiona w kończynach dolnych.
zatorowość płucna - zakrzepica płucna
zakrzepica wątrobowa - zakrzepica występująca w żyłach wątrobowych. Ten rodzaj zakrzepicy może również obejmować żyłę główną dolną.
zakrzepica ciążowa - zakrzepica występująca w ciąży następuje na skutek ucisku macicy na narządy i naczynia. W większości przypadków obejmuje odcinek biodrowo-udowy.
obrzęk bolesny - ostra zakrzepica, która powoduje dolegliwości bólowe.
Jakie są przyczyny występowania zakrzepicy?
W zdrowych naczyniach krwionośnych występuje swobodny przepływ krwi. W momencie zaburzonego lub blokowanego przepływu krwi dochodzi do uszkodzenia, bądź zapalenia nabłonka wyścielającego żyły. W miejscu, w którym doszło do uszkodzenia naczynia, płytki krwi zlepiają się do siebie, co powoduje powstanie skrzepu. W ten sposób ograniczony zostaje przepływ krwi obwodowej do serca. Wymieniamy 3 czynniki, które mogą być bezpośrednią przyczyną występowania zakrzepicy:
- zaburzenia w żylnym przepływie krwi - mogą powstawać na skutek długotrwałego unieruchomienia kończyny lub ucisku na naczynia żylne.
- zmiany w krwi - nadpłytkowość jest bezpośrednią przyczyną powstawania zakrzepicy
- zmiany w śródbłonku naczyniowym - zmiany powstałe wskutek czynników zewnętrznych lub urazów.
Dodatkowo bezpośrednią przyczyną powstawania zakrzepicy jest przyjmowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych u kobiet obciążonych ryzykiem występowania tego schorzenia. Jeśli występuje zakrzepica żył w kończynach górnych (taki rodzaj zdarza się rzadko), uważa się, że jest on spowodowany uciskiem żyły przez obojczyk lub żebro. Taki rodzaj zakrzepicy może pojawić się podczas urazu. Kolejnym czynnikiem wywołującym zakrzepicę jest unieruchomienie np. po zabiegach chirurgicznych lub ortopedycznych.
Objawy zakrzepicy
Istnieje kilka objawów, na podstawie których możemy podejrzewać u siebie występowanie zakrzepicy. Wśród nich jest 6 kluczowych objawów, które powinny nas skłonić do wizyty u specjalisty:
- obrzęk nóg z towarzyszącym bólem - obrzęk nóg oraz zasinienie, które ustępuje po uniesieniu nóg do góry jest charakterystycznym objawem pojawienia się prawdopodobnie zakrzepicy żył głębokich.
- gorączka - występuje w zakrzepicy żył głębokich oraz podczas zatorowości płucnej. Często kończyna, w której pojawił się zakrzep, ma wyższą temperaturę niż reszta ciała.
- ból w klatce piersiowej - jest to objaw zatorowości płucnej. Jest to sytuacja, w której należy jak najszybciej trafić pod opiekę lekarza. Ból w klatce i problemy z oddychaniem mogą sugerować powstawanie zatorowości płucnej, która jest bezpośrednią przyczyną zatrzymania krążenia.
- niedowład kończyn - drętwienie i mrowienie w kończynach jest również objawem zakrzepicy. Zaburzony przepływ krwi może powodować taki stan.
- zadyszka - zadyszka również może sugerować zakrzepicę.
- zaburzenia widzenia i mówienia - ograniczony przepływ krwi może prowadzić do powstawania problemów z mową oraz widzeniem.
Jeśli występuje u Ciebie część z wyżej wymienionych objawów należy skonsultować się z lekarzem, który przeprowadzi badania wykluczające problemy z przepływem krwi.
Diagnoza zakrzepicy
Aby zdiagnozować zakrzepicę należy wykonać badania, które wykluczą lub potwierdzą podejrzenie. Lekarz w pierwszej kolejności stosuje skalę Wellsa, która opiera się na zadawaniu 12 pytań i przyznawaniu 1 punktu w przypadku występowania danych dolegliwości. Dodatkowo kieruje się pacjenta na badanie ultrasonograficzne typu Doppler, rezonans magnetyczny, flebografia kontrastowa, badanie fizykalne i badanie D-Dimerów. Pacjenci obciążeni występowaniem tego schorzenia mogą zostać skierowani na badania genetyczne w celu rozpoznania skłonności do powstawania zakrzepicy.
Na czym polega leczenie zakrzepicy
Leczenie zakrzepicy jest obecnie dostępne za pomocą kilku metod. Jedną z nich jest podawanie dożylne heparyny, która ma za zadanie rozpuszczenie skrzepu oraz zapobieganie powstawaniu nowym. Dodatkowo pacjent może otrzymywać lek przeciwzakrzepowy acenokumarol, który zapobiega ponownemu zachorowaniu na to schorzenie. W przypadku zaawansowanej zakrzepicy proksymalnej stosuje się leczenie trombolityczne, które polega na podawaniu streptokinazy dożylnie lub miejscowo w celu rozpuszczenia zakrzepu. Tę metodę przeprowadza się za pomocą cewnika dożylnie lub miejscowo w warunkach szpitalnych. Najrzadziej stosowaną metodą jest leczenie operacyjne, które jest stosowane w przypadkach bardzo zaawansowanych. Operacja polega na usunięciu zakrzepu poprzez cewnik Fogatry’ego. W niektórych przypadkach lekarz zaleca założenia filtra w żyle głównej dolnej w celu uniknięcia przedostania się zakrzepu do płuc, co może skutkować zatorowością płucną.
Należy bacznie obserwować swój organizm, w szczególności jeśli posiadamy wiedzę o skłonnościach genetycznych występujących w swojej rodzinie. Zatorowość płucna, do której prowadzi zakrzepica, jest bezpośrednim zagrożeniem życia. Podczas występowania tego rodzaju schorzenia szybka pomoc często jest ratunkiem dla naszego życia. Również kobiety przyjmujące środki antykoncepcyjne powinny szczególnie obserwować swój organizm.
komentarze (0)