Przyczyny zapalenia zatok

Zapalenie zatok

Zapalenie zatok często następuje po zwykłym przeziębieniu. Pacjenci jednak często lekceważą problem, bo uważają, że utrzymujący się długotrwale katar jest powikłaniem po chorobie. Przy zapaleniu zatok nosowych w początkowej fazie występuje katar, a następnie pojawia się ból głowy w okolicach czoła i okolic nasady nosa. Ból nasila się podczas schylania lub w godzinach porannych. 

Czym są zatoki?

Zatoki przynosowe to jamy łączące się z jamami nosa przez otwory w bocznej ścianie. Zatoki pełnią funkcję ochronną. Zapewniają ochronę przed urazami mechanicznymi oraz regulują temperaturę powietrza. Dzięki zatokom powietrze wdychane jest ogrzewane, nawilżane i oczyszczane. Zatoki dzięki swojej budowie sprawiają, że twarzoczaszka jest bardziej wytrzymała na urazy. Dodatkowo zatoki biorą udział w emisji, odbieraniu i przewodzeniu dźwięku. W naszym organizmie występują zatoki szczękowe, klinowe, i czołowe.

Zapalenie zatok

Zapalenie zatok to choroba, która zawsze występuje z zapaleniem błony śluzowej wyścielającej zatoki przynosowe i nos. Zapalenie może występować w kilku zatokach naraz lub w jednej. W większości przypadków przyczyną zapalenia są wirusy, które atakują górne drogi oddechowe. Zapalenia zatok nosowych wywołane wirusami mają w większości łagodny przebieg. Istnieje jednak możliwość zapalenia zatok wywołanych przez bakterie, które stanowi od 0,5 do 2 % wszystkich przypadków. Najczęściej atakującymi bakteriami są: paciorkowce, gronkowce, haemophilus influenzae lub moraxella catarrhalis. U osób ze znacznie obniżoną odpornością może dojść do zakażenia grzybiczego.

W jaki sposób dochodzi do zakażenia zatok?

Prawidłowo działająca zatoka posiada naturalny system oczyszczania. W momencie dostania się zanieczyszczeń, bakterii i wirusów przez wdychanie powietrza dochodzi do przemieszczania się śluzu z zanieczyszczeniami do naturalnego ujścia zatoki do tylnej ściany nosa. W momencie zaburzenia tego procesu dochodzi do stanu zapalnego. 

Przyczyny powstawania zapalenia zatok

Poza opisanymi wyżej przyczynami jakimi są bakterie, wirusy czy grzyby, istnieją jeszcze inne przyczyny powstawania zapalenia zatok. Należą do nich:

• skrzywienie przegrody nosowej
• nieprawidłowa budowa ujścia zatok
• upośledzenie ruchu rzęsek odpowiedzialnych za przemieszczanie śluzu
• czynniki atmosferyczne i środowiskowe takie jak wysoka temperatura, niska wilgotność lub dym tytoniowy

Upośledzenie ruchu rzęsek jest wadą genetyczną, którą zostaje przekazana w genach.

Objawy zapalenia zatok 

Objawy różnią się w zależności od miejsca występowania zapalenia. W przypadku występowania zapalenia zatok szczękowych następuje ból w okolicy czoła i szczęki. W przebiegu zapalenia zatok czołowych pojawia się ból w postaci ucisku w obrębie czoła. Zatoki sitowe powodują ból z tyłu i boku oczu z towarzyszącym bólem głowy.

Do ogólnych objawów jakie występują podczas zapalenia wszystkich zatok jest nieżyt nosa, gorączka, ropna wydzielina z nosa i ból podczas schylania głowy. Dodatkowo spływająca wydzielina po ścianie gardła w większości ma zielonkawy kolor i brzydki zapach.  

Objawy zapalenia zatok 

Jak długo trwa zapalenie zatok?

Diagnostyka zapalenia zatok

Pacjenci, którzy trafiają do lekarza z objawami zapalenia zatok są poddawani wywiadowi i badaniu fizykalnym. Dodatkowo lekarz może zlecić badanie krwi, w którym określany jest poziom leukocytów oraz OB. Przy występowaniu ostrego zapalenia zatok pacjent zostaje skierowany na tomografię komputerową. W ostrym przebiegu choroby może zostać wykonana również punkcja w celu badania wydzieliny oraz zdjęcie rentgenowskie.

Zapalenie zatok u dzieci

Zapalenie zatok u dzieci jest dość częstą przypadłością. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków, leków obkurczających błonę śluzową nosa, leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Ciężki przebieg choroby jest sytuacją w której dziecko powinno zostać poddane leczeniu szpitalnemu. Objawy są podobne do objawów występujących u dorosłych. Gęsta zielonkawa wydzielina, spływająca po tylnej ścianie gardła o nieprzyjemnym zapachu oraz bóle w okolicach twarzy.

Przewlekłe zapalenie zatok

Przewlekłe zapalenie zatok może wystąpić zarówno u dzieci jaki i u dorsłych. Jeśli choroba mimo wdrożenia leczenia utrzymuje się powyżej 8 tygodni mówimy wtedy o przewlekłym zapaleniu zatok. W większości przypadków ten rodzaj zapalenia występuje podczas zapalenia zatok sitowych i szczękowych. Przewlekłe dolegliwości mogą prowadzić do częściowego utratu węchu. Do czynników wywołujących taki stan zaliczamy złe leczenie, niską odporność pacjenta lub zły stan uzębienia. 

Sposoby leczenia przewlekłego zapalenia zatok

U osób borykających się z tą chorobą często dochodzi do powstania polipów zatok, które z czasem mogą wypełnić jamy nosowe. Jedną z metod leczenia jest usunięcie zmienionej chorobowo błony śluzowej i poszerzenie naturalnego ujścia za pomocą, którego odbywa się naturalne oczyszczanie

Powikłania po nieleczonym zapaleniu zatok

Zapalenie zatok, które jest nieodpowiednio leczone lub zaniedbane przez pacjenta poprzez brak konsultacji i leczenia na własną rękę może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Do częstych powikłań zaliczamy:

• zmiany wewnątrzczaszkowe
• zapalenia szpiku kostnego
• powikłania oczodołowe i oczne

Jak widać z zatokami nie ma żartów, dlatego jeśli towarzyszy nam katar, który nie ustępuje, bóle głowy, które nasilają się podczas schylania i czujemy nieprzyjemny ucisk w obrębie twarzy, to niezwłocznie trzeba skonsultować się z lekarzem. Tylko prawidłowe leczenie może zapobiec powikłaniom, które często zagrażają zdrowiu a nawet życiu.