Najczęstszymi przyczynami występowania bólu stawów są uraz mechaniczny lub stan zapalny, ale ból stawów może być również zwiastunem poważniejszej choroby lub wynikać z niedoborów składników odżywczych, np. potasu. Aby zastosować odpowiednie leczenie, w pierwszym kroku należy zdiagnozować, z jakiej przyczyny wynika ból, a następnie dobrać odpowiednie środki.
Głównym objawem choroby stawów jest oczywiście wystąpienie bólu. Czasem występuje on jedynie przy poruszaniu lub dotknięciu, a czasem towarzyszy nam przez cały czas. Objawy towarzyszące mogą być różne i zależą od rodzaju choroby lub uszkodzenia. W zależności od rodzaju, bólowi stawów może towarzyszyć obrzęk, zaczerwienienie, stan zapalny, krwiak, zasinienie, zniekształcenie lub różnego rodzaju wystąpienie guzków lub wypukłości.
Skoro wiemy już, jakie są najczęstsze przyczyny pojawienia się bólu w stawach oraz jakie są inne objawy, warto byłoby się teraz bliżej przyjrzeć ich skutkom. Jakie są choroby i rodzaje bólu występujące w stawach?
Jedną z najczęstszych chorób reumatycznych jest reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Jest to choroba zapalna, która ma przewlekły charakter i charakteryzuje się zniekształceniem i usztywnieniem stawów. W jej wyniku dochodzi do stopniowego uszkodzenia chrząstek, więzadeł oraz ścięgien. Najczęstszą przyczyną tego schorzenia jest dziedzictwo genetyczne albo zbyt słaby układ odpornościowy. Jakie są objawy RZS? Główne to: stany podgorączkowe, obrzęk, ograniczenia ruchowe oraz stany zapalne i zniekształcenia stawów (zwłaszcza w okolicach śródręczno-paliczkowych, nadgarstkowych oraz śródstopno-paliczkowych). Reumatoidalne zapalenie stawów może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego jeżeli widzimy u siebie pierwsze oznaki tego schorzenia musimy jak najszybciej udać się na wizytę lekarską.
Choroba zwyrodnieniowa stawów wynika z uszkodzenia tkanek stawu na skutek jego nieprawidłowego obciążenia. Przy tym schorzeniu degeneracji ulegają wszystkie części stawu, to znaczy: chrząstka stawowa, kości oraz torebka stawowa i więzadła okołostawowe. Podczas choroby zwyrodnieniowej dochodzi do stanu zapalnego, któremu może towarzyszyć wysięk. Rozróżnia się zwyrodnienie stawów pierwotne (nie do końca wiadomo, skąd się bierze. Powstaje samoistnie i zauważono, że mogą mieć na to wpływ, np. podeszły wiek, nadwaga, czy uwarunkowania genetyczne) oraz wtórne (powstaje na skutek urazu mechanicznego). Głównym objawem opisywanego schorzenia jest ból, który w początkowej fazie występuje jedynie przy ruchu, a potem w postacią ciągłej, nawet podczas spoczynku. Z czasem dochodzi do ograniczenia ruchomości, aż w końcu następuje zanik mięśni w okolicy stawu. Przy leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów najlepiej zastosować połączenie terapii farmakologicznej z fizjoterapią.
Dna moczanowa (popularnie: podagra lub artretyzm) to choroba przewlekla, która jest wywołana zaburzeniami przemiany materii. Charakteryzuje się zniekształceniami stawów, a w ostateczności do nieodwracalnego uszkodzenia narządów ruchu i niepełnosprawności. Podagra atakuje również inne narządy, głównie nerki. Główną przyczyną wystąpienia artretyzmu jest nadmiar kwasu moczowego, który krystalizuje się i odkłada w stawach i tkance okołostawowej, gdzie rośnie i doprowadza do zwyrodnień. Dna moczanowa jest chorobą zdradliwą, ponieważ rozwija się przez kilkanaście lat, nie dając o sobie znać. Dopiero w zaawansowanym stadium przejawia się poprzez nagły, ostry ból w stawie. Zaatakowany staw jest zaczerwieniony i bardzo wrażliwy na dotyk. Artretyzm jest niestety chorobą nieuleczalną. Można jedynie łagodzić jego objawy.
Łuszczycowe zapalenie stawów najczęściej występuje u osób, które borykają się również z łuszczycowym zapaleniem skóry. Nie jest to jednak regułą i może ono wystąpić również u osób, które nie mają żadnych problemów skórnych. Łuszczycowe zapalenie stawów łatwo pomylić z innymi chorobami stawów, ponieważ jego objawy są bardzo podobne. Najbardziej charakterystyczny jest początek, ponieważ dotyka ono najczęśćiej stawów znajdujących się najbliżej paznokci, gdzie tworzą się tzw. wyrośle kostne. Łuszczycowe zapalenie stawów zalicza się do chorób autoagresji, czyli takich, które niszczą komórki własnego organizmu. Tak samo jak artretyzm, jest to choroba nieuleczalna, jednak można łagodzić jej skutki, zapobiegając usztywnieniu stawów. W tym celu konieczna jest oczywiście stała opieka lekarska.
Skręcenie lub zwichnięcie stawu jest urazem mechanicznym do którego może dojść, np. podczas aktywności fizycznej, upadku, lub nieprawidłowego ustawienia stopy. Przy skręceniu dochodzi do uszkodzenia torebki stawowej. Skręcenie stawu charakteryzuje się obrzękiem, czasem wystąpieniem krwiaka, bądź siniaka. Przy skręceniu dochodzi do przekroczenia standardowego zasięgu stawu, co wywołuje ból. Skręcenia i zwichnięcia leczy się zazwyczaj poprzez stosowanie zimnych okładów, usztywnienie za pomocą opasek elastycznych lub ortez, a czasem poprzez całkowite unieruchomienie. Skręcenia i zwichnięcia wymagają zaprzestania aktywności fizycznych aż do całkowitej rekonwalescencji. Na skręcenia i zwichnięcia narażone są głównie osoby, które są bardzo aktywnie fizycznie.
Nowotwór kości występuje najczęściej w wyniku przerzutów z innych narządów. Rak kości objawia się różnego rodzaju guzkami, które atakują również chrząstkę oraz stawy i powodują ból, a także ograniczają ruchomość. Innym objawem jest osłabienie tkanki kostnej, które doprowadza do zwiększonej łamliwości kości. Guzki usuwa się zazwyczaj chirurgicznie, choć niekiedy wymagane jest usunięcie całej kończyny.
Ból stawów może występować również z powodu innych przyczyn, niż wymienione powyżej. Jedną z nich jest ból towarzyszący infekcjom organizmu. Podcza przeziębienia lub grypy charakterystyczne jest uczucie obolałości całego ciała, w tym mięśni i stawów. Chory nie ma siły poruszać się i czuje się całościowo wyczerpany. Ból ten mija wraz z końcem choroby. Czasem ból stawów jest skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków, głównie inhibitorów konwertazy, angiotensyny lub metyldopy. Otyłość i nadwaga nie są sprzymierzeńcami naszych stawów. Zbyt duża masa ciała zanadto je obciąża to powoduje ból, a z czasem może doprowadzić do uszkodzeń mechanicznych, poprzez zerwanie więzadeł lub pęknięcia torebki stawowej.
Leczenie chorób stawowych zawsze wymaga kontaktu ze specjalistą, w celu znalezienia przyczyny bólu i dobrania odpowiedniej terapii. Jest jednak kilka sposobów, które łagodzą ból w początkowej fazie, gdy czekamy na wizytę u lekarza. Podstawowym sposobem na łagodzenie bólu stawów jest okładanie chorego miejsca lodem lub specjalnym żelem wielokrotnego użytku. Zimne okłady zmniejszają ból oraz obrzęk, a także łagodzą objawy zapalenia. Okłady należy regularnie zmieniać, żeby cały czas pozostawały odpowiednio zimne. Kolejnym sposobem na złagodzenie bólu jest stosowanie specjalnych preparatów, które są dostępne w aptece bez recepty. Mogą to być różnego rodzaju maści, żele lub spraye, ale także produkty w formie tabletek. Poniżej lista przykładowych medykamentów łagodzących ból w stawach:
Dla osób, które zmagają się z przewlekłymi chorobami stawów zaleca się wykonywanie wszelkiego rodzaju ćwiczeń w wodzie. Może to być zarówno hydroterapia, czyli stosowanie kąpieli z wykorzystaniem np. biczy wodnych, jak i wszelkiego rodzaju delikatne ćwiczenia rozciągające w wodzie. Także pływanie bardzo dobrze działa na rozruszanie mięśni i stawów, bez równoczesnego obciążania ich.
komentarze (0)