Rozwój dziecka to proces ciągły. Od urodzenia dziecko nabywa nowe umiejętności poprzez naukę i zabawę. Wszystko to zawdzięczamy dojrzewaniu układu nerwowego u dziecka. Najbardziej spektakularny skok rozwoju możemy zauważyć w wieku niemowlęcym. W późniejszym okresie rozwój nie jest tak dynamiczny.
Rozwój noworodka w pierwszym miesiącu życia.
Zmiany w rozwoju są zauważalne z dnia na dzień. Oznacza to, że z tygodnia na tydzień dziecko pozyskuje nowe umiejętności, które świadczą o prawidłowym dojrzewaniu układu nerwowego. Poniżej przedstawiamy 6 pierwszych tygodni życia dziecka oraz umiejętności, które powinno nabywać w każdym z nich.
1 tydzień życia dziecka
Dziecko dopiero co narodzone nie przypomina bobasa pokazywanego w reklamach. Nie ma się oczywiście czym martwić, to normalne, że noworodek w pierwszym tygodniu życia może posiadać nieco inny wygląd. Dzieci nowonarodzone mogą mieć delikatnie zniekształconą główkę, co może być wynikiem naturalnego porodu, a jego skóra może być zaczerwieniona lub łuszcząca się. Dodatkowo u noworodków często możemy zauważyć, nabrzmiałe sutki, które są wynikiem obecności hormonów żeńskich przekazanych z krwiobiegu matki. Noworodki często są pokryte meszkiem włosowym, który występuje nie tylko na główce, ale również na całym ciele. Włoski te wytrą się w ciągu pierwszych 6-8 tygodni. W pierwszym tygodniu następuje również 10 % spadek masy ciała i to zjawisko uznaje się za normalne. Utrata wagi jest spowodowana wydalaniem smółki i stolców przejściowych, utratą wody przez skórę oraz brakiem zdolności zagęszczania moczu oraz przyjmowania płynów. Objawem niepokojącym, który powinien nas skłonić do wizyty u lekarza, jest spadek masy ciała powyżej 20%.
2 tydzień życia dziecka
2-tygodniowe dziecko większość czasu spędza na spaniu. Nie istnieją jednak statystyki, które dokładnie mówią o prawidłowej ilości snu na dobę. Jedne dzieci przesypiają 16 godzin w ciągu doby, inne zaś potrafią spać 18. Na tym etapie stan czuwania nie jest jeszcze prawidłowo wykształcony i często przeradza się w drzemkę. Czuwanie, choć trwa niewielką część doby, jest bardzo ważnym procesem, bo wpływa na prawidłowy rozwój wrażeń zmysłowych. Noworodki w tym okresie często potrzebują bliskości mamy, dlatego często rodzice mają problem z określeniem jego potrzeb. To znaczy, że jeśli dziecko ma sucho, jest najedzone, a płacze, to czasem wystarczy obecność swojej rodzicielki, aby poczuło się komfortowo. Na tym etapie rozwoju wzrok maluszka nie jest jeszcze prawidłowo ukształtowany. Widzi ono w czarno-białych barwach, a kontury są rozmazane. Dodatkowo ruchy gałek ocznych nie są zsynchronizowane, więc często może nam się wydawać, że dziecko ma zeza. Maluch na tym etapie widzi najlepiej z 20-30 cm i często potrafi skupić swój wzrok na chwilę na przykład nad pochyloną mamą. Droga mamo, jeśli wydaje ci się, że twoje dziecko szybciej oddycha, nie martw się! Dwutygodniowy człowiek posiada malutkie płuca w stosunku do masy ciała, dlatego musi wykonać więcej wdechów, a jego serce więcej uderzeń, aby dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość tlenu.
3 tydzień życia dziecka
Z każdym tygodniem dziecko nabywa nowych umiejętności. Trzytygodniowy maluch odróżnia smak kwaśny i słodki, jednak najlepiej smakuje mu mleko matki. Ten etap charakteryzuje się pojawieniem się odruchów rozwojowych, które możesz sprowokować. Są to naturalne odruchy, które świadczą o prawidłowym rozwoju.
- odruch moro - dziecko wzdryga na głośny nagły dźwięk, rozrzucając swoje rączki i nóżki na boki, a następnie je kurczy
- odruch chwytny - na tym etapie dziecko potrafi uścisnąć palca podanego przez rodzica lub dowolny przedmiot włożony do dłoni
- odruch Babińskiego - dziecko połaskotane w podeszwę stopy zgina małe palce do środka, duży zaś wygina w przeciwnym kierunku
- odruch Rootinga - kiedy dotkniesz dziecko w policzek, ochoczo otwiera buzię, pokazując gotowość do ssania
- odruch kroczenia - dziecko trzymane pod pachami w pozycji pionowej i dotykające stopami podłoża, zaczyna kroczyć tak, jakby potrafiło chodzić
Poza wymienionymi odruchami, które uważane są za prawidłowy rozwój trzytygodniowego dziecka, występuje również zdolność poznawania świata poprzez skórę, co oznacza, że dziecko reaguje na zimno i ciepło oraz uspokaja się poprzez przytulanie.
4 tydzień życia dziecka
4-tygodniowe dziecko komunikuje się ze swoimi rodzicami za pomocą płaczu i krzyku. Oznajmia w ten sposób swoje potrzeby, a jego rodzice są w stanie określić, czy chodzi o zmianę pieluchy czy porę karmienia. Obydwie strony na tym etapie udoskonalają swoją komunikację. Dodatkowo miesięczny niemowlak trzyma główkę na jedną stronę. Położony na brzuchu nieraz potrafi unieść chwiejną główkę i przełożyć ją na drugą stronę. Dodatkowo występuje nadal objaw chwytu, czyli dziecko, któremu włoży się przedmiot w rączkę, automatycznie go zaciśnie. Wzrok 4-miesięcznego dziecka jest coraz bardziej rozwinięty i potrafi ono skupić wzrok na dłużą chwilę. Miesięczne dziecko rozwija się intelektualnie i fizycznie. Co ciekawe, na rozwój dziecka my rodzice mamy ogromny wpływ. Możemy stymulować dziecko poprzez okazywanie czułości oraz wspólną aktywność. U miesięcznego dziecka pojawia się zdolność lepszego postrzegania, zapamiętywania i przetwarzania informacji. Rozpoznaje głos matki, na głośne dźwięki reaguje wzdryganiem, ale nie traktuje siebie jako odrębnej istoty, odbiera siebie i matkę jako jedność. Dlatego ważne jest, aby 4 tygodniowy bobas spędzał czas z mamą, czuł bicie jej serca i czuł zapach, bo takie bodźce wpływają na jego prawidłowy rozwój. Miesięczny niemowlak ma jeszcze słabe mięśnie i nie jest jeszcze w stanie utrzymać samodzielnie główki, ale pracuje nad wzmocnieniem swoich mięśni, coraz częściej machając rączkami i nóżkami. 4 tygodniowe dziecko zaczyna wydawać z siebie dźwięki, w początkowej fazie pojawia się tak zwane głużenie. Pamiętaj, aby na tym etapie kłaść dziecko na brzuszku, taka pozycja sprzyja zapobieganiu kolkom i dodatkowo ćwiczy napięcie mięśniowe. Dodatkowo badania dowodzą, że taka pozycja wpływa na połączenie nerwowe między półkulami mózgu.
5 tydzień życia dziecka
W piątym tygodniu dziecka zaczynają być widoczne większe siły oraz lepsza koordynacja. Dziecko zaczyna unosić krótkotrwale główkę, jednak często raptownie jeszcze opada. Dodatkowo potrafi przekręcić główkę w celu znalezienia wygodnej pozycji. 5 tygodniowe dziecko jest w stanie utrzymać chwilowo przedmiot, a nawet czasem nim wymachiwać. Na tym etapie dochodzi również wzmożony rozwój wzroku - dziecko zaczyna skupiać uwagę na kolorach. W szczególności interesują go zabawki lub przedmioty w kolorze żółtym, zielonym, czerwonym i niebieskim. Maluch może przejawiać zainteresowanie poprzez okazywanie emocji za pomocą machania rączkami, nóżkami lub wyciągania dłoni w kierunku przedmiotu, który go interesuje. Pojawia się wyczekiwany moment gruchania, to znaczy, że właśnie na tym etapie dziecko odkrywa, że odpowiednie ułożenie ust i języka w połączeniu z wydawanym dźwiękiem się zmienia. Kluczowym elementem na tym etapie jest pojawienie się pierwszych łez, jest to wynik skomplikowanych reakcji w układzie nerwowym oraz w gruczołach łzowych.
6 tydzień życia dziecka
Na tym etapie niemowlę nie wykazuje już odruchów noworodkowych. Dotychczas ściśle zaciśnięte dłonie coraz częściej się otwierają. Nóżki również ulegają częściej prostowaniu. Zanika również odruch kroczenia, dziecko brane pod pachy tak, aby dotykało podłoża, nie będzie przebierało nóżkami. Skok rozwojowy w 6 tygodniu życia charakteryzuje się większą potrzebą jedzenia, większym skupieniem na przedmiotach oraz potrzebą obserwowania wszystkiego, co dzieje się wokół. Dodatkowo podczas spania pozycja dziecka jest coraz bardziej swobodna.
Skok rozwojowy, który pojawia się w pierwszych 6 tygodniach życia jest tak dynamiczny, że z każdym dniem nasze dziecko będzie nas zaskakiwać. Mimo pewnych norm w następowaniu po sobie określonych etapów rozwoju, każde dziecko może rozwijać się troszeczkę inaczej i w swoim własnym tempie. Wszelkie nieprawidłowości, które budzą w nas niepokój, powinniśmy skonsultować z lekarzem podczas wizyt kontrolnych.
komentarze (0)